XVI. YÜZYIL ŞAİR TEZKİRELERİNDE ARAPÇA MESELLERİN KULLANIMI

Authors : Hassan Abdallah Alzyout

Pages : 367-392

Doi:10.21550/sosbilder.1321508

View : 63 | Download : 51

Publication Date : 2024-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap-İslam kültürü ve edebiyatının klasik Türk edebiyatı üzerindeki etkisini gösteren konulardan biri, Arap mesellerinin Türkçe manzum ve mensur pek çok edebî eserde yer almasıdır. XVI. yüzyılda kaleme alınmış yedi şair tezkiresi Arap mesellerinin yer aldığı Türkçe eserlerdendir. XIV. yüzyılda başlayıp XV. yüzyıldan itibaren gelişmeye başlayan inşâ geleneğinin olgun örneklerinden sayılan bu tezkireleri tarayarak ve içindeki Arapça meselleri tespit edip inceleyerek bunların başta tezkireler olmak üzere klasik Türk edebiyatının mensur metinlerindeki yeri ve önemini vurgulama amacını güden bu çalışma, iki ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümünde; öncelikli olarak Arapça mesellerin nicelik analizine yer verilip bunların tezkirelerdeki kullanım biçimleri üzerinde durulduktan sonra bunlarla oluşturulan edebi sanatlar hakkında bilgi verilmeye gayret edilmiştir. İkinci bölümde ise, söz konusu tezkirelerde ortaya çıkan Arapça mesellerin hem orijinal ve Latin harfleriyle yazılmış hâli hem de Türkçeye tercümesi ve -varsa- kaynağı sunulmuştur.
Keywords : klasik Türk edebiyatı, inşâ, şair tezkireleri, atasözü, Arapça meseller