Gemlik Çeşidi Zeytin Bahçelerinde Zeytin Sineği [Bactrocera oleae (Gmelin)]`nin Mücadelesine Esas Olacak Biyo-Ekolojik Özelliklerin Saptanması

Authors : Nabi Alper KUMRAL, Bahattin Kovancı, Bülent Akbudak

Pages : 31-41

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2008-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Zeytin sineği, Bactrocera oleae insert ignore into journalissuearticles values(Gmelin); insert ignore into journalissuearticles values(Diptera: Tephritidae);, dünyanın pek çok yerindeki ticari zeytin bahçelerinde ürün kayıplarına neden olduğundan büyük ekonomik öneme sahiptir. Bu çalışma, Bursa’nın ‘Gemlik’ çeşidi zeytin bahçelerinde iki yıl süreyle iklim insert ignore into journalissuearticles values(sıcaklık, oransal nem ve yağış); ve konukçu bitki insert ignore into journalissuearticles values(zeytin meyve fenolojisi); faktörlerinin B. oleae’nın ergin popülasyon dalgalanması üzerindeki etkilerini belirlemek için yapılmıştır. B. oleae ergin uçuşlarını izlemek için cinsel + besin cezbedicili sarı yapışkan tuzaklar, 5 farklı zeytin bahçesine asılmıştır. İklim istasyonlarından sağlanan günlük ortalama sıcaklıklar, birinci uçuş erginlerinin yakalamasının %10’a ulaştığı tarihten başlamak üzere en düşük gelişme eşiği 9.5°C çıkarılarak ve en yüksek gelişme eşiği 30°C değerleri hesaba katılmadan gün-derece toplamlarının hesaplanmasında kullanılmıştır. Sonuçlar Zeytin sineğinin yılda üç uçuş periyodunun bulunduğunu, ergin popülasyon dalgalanmalarının sıcaklığa ve neme bağlı olarak yıldan yıla değiştiğini, ayrıca Zeytin sineğinin genellikle eylül ayından kasım ayına kadar yüksek popülasyonlar oluşturduğunu göstermektedir. Zeytin fenolojisi gözlemlerine göre, ilk ergin çıkışları orta irilikte meyve döneminde meydana gelmiştir. Buna ek olarak, kümülatif ergin yakalamaları ve gün-derece modelleri kullanılarak bir simülasyon model oluşturulmuştur. Bu model ileride B. oleae ergin uçuşlarının önceden tahmin edilmek suretiyle erken uyarı ve tahmin sisteminde kullanılmasını sağlayabilecektir
Keywords : Bactrocera oleae, gün derece modeli, meyve fenolojisi, Gemlik, zeytin