DİVAN ŞİİRİNDEN ÖRNEKLER İLE “KENDİDEN GEÇMEK” DEYİMİ

Authors : Mustafa Yunus GÜMÜŞ

Pages : 262-274

Doi:10.47525/ulasbid.823888

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Dilimizin önemli ögelerinden biri olan deyimler, günlük hayatımızda duygu ve düşüncelerimizi doğru bir şekilde ifade etmemize katkıda bulunur. Az sözle çok şey ifade etmede bir enstrüman gibi kullanılan deyimler, bu özelliğinden dolayı divan şairlerince sıkça tercih edilmiştir. Deyimler, kullanıldığı cümleyi sadece anlam olarak değil ahenk yönünden de etkilemiştir. Ölçü, kafiye, seci, yineleme gibi birçok şiirsel özelliği üstünde barındıran deyimler, yüzyıllar boyunca akıllardan çıkmamış ve halk tarafından benimsenmiştir. Halktan ve halkın kullandığı dilden uzak olduğu iddia edilen divan şiirinde deyimlerin kullanım sıklığı, bu olumsuz eleştirilerin haksız olduğunu göstermesi açısından önemlidir. “kendi” dönüşlülük zamirinden türetilen “kendiden geçmek” deyimi, birden çok anlama gelecek şekilde kullanılmış, kullanıldığı şiirlerin anlam dünyasına katkıda bulunduğu ve ahengini etkilediği görülmüştür. Çalışmamızda “kendiden geçmek” deyimini, divan şiirinden örnekler ile anlatmaya çalışacağız.
Keywords : Türk dili, Divan şiiri, Deyim, kendiden geçmek