COMMUNICATION BETWEEN VALUES, SANCTIONS AND NORMS

Authors : Ali DEMİR

Pages : 113-126

Doi:10.47525/ulasbid.1032888

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2022-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir kişi yaya geçidi olmayan bir yoldan geçerse suç işlemiş olur. İtiraf edilmeli ki, bu eylemi bu dünyada yapmayan tek yetişkin neredeyse yoktur. Bununla birlikte bu kişilerin Türkiye’ye nazaran örneğin İsviçre’de daha fazla cezalandırılmaları çok daha muhtemeldir. Şüphesiz, bu farklı uygulamalar bu ülkelerdeki kültürel geçmiş, değerler yapısı ve bizzat ülkelerin altyapısıyla açıklanabilir. İlk sorumuz şu; bu gözlem ve açıklama, normlar, günlük uygulamalar, alışkanlıklar ve yasalar hakkında genel olarak ne söylüyor? Daha da önemlisi, nasıl oluyor da gündelik hayatta en az resmi yasalar kadar gayri resmi alışkanlıklara ve kültürel-dini yükümlüklere uyuyoruz? Genellikle, bunların aralarında bir fark olduğu bilinçli olarak algılanmaz. Bununla birlikte, aktörlerin bu ayrışımı bilinçli olarak algılamalarından bağımsız olarak, yasal ve yasal olmayan kanun, kurallar, değerler ve olguları değerlendirmek için başvurduğumuz normlar bireyin eylemi nasıl yaptığını, nasıl düşündüğünü ve günlük yaşamda karşılaşılan olgular ve kavramları nasıl değerlendirdiğini etkiler, hatta belirlerler. Dolayısıyla üçüncü soru, bu değerlerin ne olduğu ve bununla bağlantılı olarak bu değerlerin normlardan farkının ne olduğudur. Bu soruyu cevaplamak için metodolojik olarak sosyolojik değerler ve felsefi normlar arasında bir ayrım yapılacaktır. Bu ayrışım, sadece günlük yaşamda değil, ama aynı zamanda bilimde de bir yandan norm ve değerlerin farklı kökenine bakılmasına, diğer yandan da kişi ve/veya kurumların yönelimlerini belirli ilkeler ışığında eleştirel bir incelemeye tabi tutmasına olanak tanır.
Keywords : normlar, , değerler, yaptırım, meşruluk, olgular