BOĞAZKESEN: FATİH’İN ROMANI’NDA POSTMODERNİST TEKNİK

Authors : Hacire AKTAŞ, Seyit Battal UĞURLU

Pages : 534-554

Doi:10.47525/ulasbid.1093192

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2022-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanatta olduğu gibi kurgusal bir tür olan romanda da klasik, modernist ve postmodernist aşamalar gözlenir. İlki yirminci yüzyılın başlarında sona ererek yerini aynı yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren modernist estetiğe terk eder. Postmodernist dönem ise 1960’larda görülmeye başlamakla birlikte hem teorik hem de anlatı sanatı açısından 1980’lerde yoğun şekilde tartışılmaya başlanır. Önce sosyal bilimler sonra da edebiyat kuramı alanında temel metinlerin yazılmasıyla birlikte postmodern roman sayısında artış görülür. İlk örnekleri yaklaşık yirmi yıl önce gözlenmesine rağmen postmodern romanın Türk edebiyatına girişi Orhan Pamuk’un 1990’da yayınlanan Kara Kitap adlı eseri ile başlar. Türk romanının önemli yazarlarının yazdığı eserler günümüze kadar çeşitlenerek artış göstermektedir. Roman sanatının üçüncü kez form değiştirerek geldiği yeni aşamada teknik fazlasıyla öne çıkar. Yeni bir tarih ve toplum yorumu, toplumsal hiyerarşi dengesinin kaotik bir hal alması, üstkurmaca, oyunsuluk, çoğulculuk, metinlerarasılık, parodi, pastiş, polisiye, gerilim gibi öğelerle bezeli bu yeni anlatının insan ve mekânı veriş biçimi de parçalı bir durumu ortaya koyar. Roman sanatının bu aşamasında yazar ve okur rolleri de yeniden şekillenir. Nedim Gürsel’in insert ignore into journalissuearticles values(1951-); Boğazkesen/Fatih’in Romanı insert ignore into journalissuearticles values(19915); adlı eseri postmodern bir romanda görülebilecek hemen hemen bütün anlatı teknikleri ile başarılı bir şekilde yazılmıştır. Eserin anlatı zamanında Boğaziçi’nde bir yalıda romanını yazmakta olan bir kurgusal yazar, tarihten ve gündelik yaşamdan kesitlerden güç alarak ilerler ve Fatih Sultan Mehmet zamanı ile eserin güncel zamanı arasında sarmal bir yapı inşa eder. Bu ikili zaman arasında gelgitlerle ilerleyen eseri besleyen alt öykülerde kadın ve aşk ve güç ilişkileri üzerinden çeşitlenir. Bu makale, Gürsel’in anılan eserinin oluşum sürecini ve postmodern tekniklerin kullanımını çözümlemeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Postmodernist roman, anlatı tekniği, Nedim Gürsel, Boğazkesen Fatihin Romanı, tarih