YAŞLILIK DÖNEMİNİN KARİYER GELİŞİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Cem Dönmezoğulları

Pages : 656-680

Doi:10.47525/ulasbid.1527593

View : 156 | Download : 182

Publication Date : 2024-10-02

Article Type : Review Paper

Abstract :Yaşlılık, bireylerin fiziksel, zihinsel ve sosyal alanlarda önemli değişimler yaşadığı bir dönemdir. Bu dönemde aktif olma, bireylerin yaşam kalitesini korumaları ve topluma katkıda bulunmaları açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak günümüzde modernizmin etkisiyle yaşlılık genellikle geri çekilmenin, yetersizliklerin ve rahatsızlıkların olduğu bir dönem olarak algılanabilmektedir. Bu nedenle yaşlı bireyler, sosyal yaşamdan ve iş yaşamından geri çekilme baskısı ile karşı karşıya kalabilmekte, ayrıca yaşlılığa karşı olumsuz bakış açısı geliştirebilmektedir. Bununla birlikte yapılan gençlik vurgusu ve yaş ayrımcılığı gibi nedenler yaşlı bireylerin ihtiyaçlarının ve sorunlarının geri planda kalmasına neden olabilmektedir. Oysa ki yaşlılığın da diğer yaşam dönemleri gibi gelişimin, aktif yaşamın ve kişisel büyümenin devam ettiği bir gelişim dönemi olarak görülmesi gereklidir. Yaşlılık kuramlarından biri olan aktivite kuramına göre yaşlılık, bir geri çekilme süreci değil, aksine bireyin sağlığı ve imkânları doğrultusunda kendini ifade etme, yaşamını anlamlandırma ve yeni roller üstlenerek aktif bir yaşam sürdürme sürecidir. Gelişimin ve aktif yaşamın devam ettiği bu süreçte önemli gelişim alanlarından biri de kariyerdir. Bu dönemde yaşlılar, işle ilgili rollerin kaybı, serbest zamanın etkili bir şekilde değerlendirilmesi, emekliliğe hazırlık, emeklilik sürecine uyum ve aktif yaşamı sürdürme gibi kariyer sorunları ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu açıdan yaşlılıkta kariyer gelişimini desteklemek bireylerin hem ruh sağlığına hem de sağlıklı bir şekilde yaşlanmalarına katkıda bulunacaktır. Türkiye’de kariyer psikolojik danışmanlığı literatürü incelendiğinde, yaşlıların kariyer gelişiminin ihmal edildiği görülmektedir. Bu durum Türkiye’de yaşlıların kariyer gelişimi ve emeklilik sürecine uyumu konusunda çalışmalara ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Literatür derleme niteliğindeki bu çalışmada, yaşlılık bağlamında kariyer gelişimi ve emeklilikte kariyer psikolojik danışmanlığı konularına ilgi çekmek amaçlanmıştır.
Keywords : Yaşlılık, Kariyer Gelişimi, Emeklilik, Kariyer Psikolojik Danışmanlığı