Türkiye’de Bal Arısı Irk ve Ekotiplerinin Sürdürülebilirliğinde Karşılaşılan Risk Faktörleri

Authors : Recep SIRALI, Şeref CINBIRTOĞLU

Pages : 106-114

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2022-11-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bal arıları dünyanın hemen her yerine yayılmış ve çeşitli iklim koşullarına uyum sağlamış canlılardır. Arılar bazı bölgelerde yabani formlarda, dünya genelinde ise değişik tür, ırk ve ekotiplere ayrılmış bulunmaktadır. Bal arısı ırkları arasındaki farklılığın temel sebebi genetik yapının farklı oluşudur. Farklı çevre şartlarına uyum sağlamış olan bal arısı tür ve ırkları tamamen doğanın kendi seleksiyon kural ve ölçütleri altında ortaya çıkmıştır. İklim doğal zararlı varlığı ve bitki örtüsü değişik coğrafyalarda farklı arı ırklarının oluşumunu sağlamıştır. Her arı ırkı kendi coğrafik bölgesinde yüksek verimde ve daha çok yaşama şansına sahiptir. Ancak son yıllarda ana arı üretiminde ve koloni satışındaki denetim eksikliği ile yaygın şekilde yapılan gezginci arıcılık sonucu Türkiye’deki gen kaynaklarının önemli bir kısmı kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Orijinal bölgelerindeki bal arılarının görünüşleri birbirinden çok farklı olmamakla birlikte götürüldükleri farklı coğrafik bölgelerde kontrol edilemeyen melezlemeler nedeniyle bal arısı popülasyonları arasında gen akımı ve buna bağlı olarak geniş genetik varyasyon oluşabilmektedir. Bu genetik varyasyon farklılığı doğal varyasyondan farklı olup insanın etkisiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu makalede, Türkiye’nin farklı bölgelerindeki bal arısı ırk ve ekotiplerinin melezlenme ve adaptasyon sorunlarına ilişkin bazı tespitlere dikkat çekilmesi ve alınması gereken bazı önlemlerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Arı ırkları ve ekotipleri, Gen kaynakları, Melezlenme, Türkiye
Keywords : Arı ırkları ve ekotipleri, Gen kaynakları, Melezlenme, Türkiye, Honey races and ecotypes, Gene resources, Hybridization