SAVAŞTA VE BARIŞTA BİR YUNAN GEMİSİ: AVEROF YUNAN KAYNAKLARI ÜZERİNDEN BİR ANALİZ

Authors : Meryem BATAN

Pages : 55-88

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2021-07-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Balkan savaşlarının efsane gemisi olarak tarihe geçen “Averof”, Doğu Ege adalarının kurtuluş operasyonlarına katılmış ve üstün hızını kullanarak “Elli” (3 Aralık 1912) ve “Limni’nin” (5 Ocak 1913) deniz savaşlarında Osmanlı Filosu'na karşı önemli bir rol oynamıştır.Toplarının maksimum menzilinin Yunan filosunun geri kalanından ayrılması ve otonom eylemde bulunması, düşman filosuna karşı onu üstün kılmıştır. Ekim 1918'de "Averof" gemisi Istanbul’da demir atmış ve Yunanistan’ın I. Dünya Savaşı'nın muzaffer güçlerinden biri olması sebebiyle Sultan'ın sarayının karşısında Yunan bayrağını dalgalandırmıştır. Küçük Asya cephesinin 1922 yazında çöküşüyle birlikte, birliklerin taşınmasına ve Yunan unsurlarının kökünden sökülmesine yardımcı olmak için tekrar İzmir kıyılarına demirlemiştir.Kısa bir süre sonra Fransa'da bir revizyon geçirmiş ve 1928'de tekrar faaliyete geçmiştir. Savaşlar arası dönem, Yunanistan’ın iç ilişkilerinin sonraki gelişmeleri için ölümcül sonuçlar doğurmuştur. En üzücü olanı, 1 Mart 1935'teki Venezelos yanlısı siyasi hareketlerde isyancılar tarafından kullanılmasıydı. İkinci Dünya Savaşı'nda, eski olmasına rağmen, Yunan filosunun amiral gemisi olarak kullanılmıştır. Nisan 1941'deki Alman işgalinden sonra, düşmana teslim olmamak fikrine yönelik olarak üzerinde bomba patlatılarak bir an için batmaya başlamış, ancak hızla terk edilmiştir. "Şanslı gemi" olarak adlandırılan “Averof”, sonunda İskenderiye'ye güvenli bir şekilde gelmiş ve savaşın geri kalanı için Hint Okyanusu'ndaki konvoylara katılmıştır. Bu sefer barışçıl olan son iki görevi George Papandreou'nun Kurtuluş hükümetinin Pire'ye (17 Ekim 1944) ve Oniki Ada'nın Yunanistan'a ilhakının mesajını verdiği Rodos'a (15 Mayıs 1945) aktarılmasıydı. 1952'de Amiral Kunduryotis ve Yunanistan'ın deniz gücünde Eleftherios Venizelos'un siyasi inancına ayrılmaz bir şekilde bağlı olan "yenilmez gemi" hizmetten çıkarılmıştır. Bugün Faliro'da bir Savaş Müzesi olarak faaliyet göstermektedir.
Keywords : Averof, Kunduryotis, Venizelos