EVRENOS BEY VAKIFLARININ XVIII. YÜZYIL BAŞINDA SELANİK ŞER'İYYE SİCİLLERİNE YANSIMASI

Authors : Bahadır BAKKALOĞLU

Pages : 297-318

Doi:10.53838/ankarad.944517

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Selanik şehri tarih boyunca Anadolu coğrafyasından Avrupa'ya açılan önemli bir nokta olmuştur. İlk defa 1387 yılında ancak kesin olarak 1430 yılında Osmanlıların şehri fethetmesi ile birlikte de Osmanlı Devleti'nin Balkanlara ve Avrupa'ya açılan kapısı niteliğini kazanmıştır. 26 Ekim 1912'de Osmanlı Devleti'nin elinden çıkmasına kadar 482 sene Osmanlı hâkimiyetinde kalmış ve devletin en önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. Selanik'in Türk toprağı haline gelmesi sürecinde Osmanlı ordusunun en önemli unsurlarından bir olan akıncıların rolü büyüktür. Osmanlı ordusu ile birlikte birçok savaşlara katılan Gazi Evrenos Bey de, bugün Batı Trakya olarak tabir edilen topraklarda büyük fetihler gerçekleştirmiştir. Bu başarılarının mükâfatı olarak Gümülcine'den Yenice-i Vardar'a kadar olan topraklar kendisine mülk ya da dirlik olarak verilmiştir. Evrenos Bey, kendisine verilen bu topraklar üzerinde bir vakıf kurmuş ve ardından gelen çocukları tarafından kurulan başka vakıflar ile birlikte Yenice-i Vardar'dan Gümülcine'ye kadar olan topraklarda büyük bir vakıf teşkilatı ortaya çıkmıştır. Şüphesiz bu teşkilat Yunanistan coğrafyasının Türkleşmesinde ve Osmanlıların bölgede uzun süre kalıcı olmasında büyük önem taşımaktadır. Çalışmamızda Evrenos Bey vakıflarının 18.yüzyılın başında Selanik şer'iyye sicilleri ve arşiv belgelerine yansımasından örnekler gösterilmiş, vakfın sınırları hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Balkan, Osmanlı, Evrenos Bey, Şeriyye Sicili, Selanik