OSMANLI DEVLETİ’NDE VERGİ MUAFİYETİ ve TOPLUM YAPISI: VİZE SANCAĞINDA MUAF VE MÜSELLEMLER (XVI. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA)

Authors : Almıla Gökçe Özcan

Pages : 99-135

Doi:10.53838/ankarad.1206524

View : 43 | Download : 42

Publication Date : 2024-07-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti toplumu vergi ödeme durumuna bağlı olarak iki ana gruba ayırmıştı. Bunlar askerîler (vergiden muaf olanlar) ve reaya (vergi ödemekle yükümlü olanlar) idi. Osmanlı toplumunda bu iki gruptan ayrı olarak bir de muaf ve müsellemler grubu vardı. Muaf ve müsellemler grubu birtakım hizmetleri yerine getirdikleri sürece hizmetleri karşılığında birtakım vergilerden muaf tutulmuştu. Bu makalenin amacı Osmanlı Devleti’nin muaf ve müsellemler grubuna vergi muafiyeti tanımasının sebeplerini ortaya koymaktır. Bu nedenle devletin vergi muafiyeti tanıdığı kişi ve gruplar, vergi muafiyeti vermesine sebep olan hizmetler, muafiyet tanıdığı vergiler ve muafiyet prosedürü Vize sancağı örneğinde incelenmiştir. Bu sebeple makalenin kaynağı olarak tahrir defterleri ve mühimme defterleri seçilmiştir. Devlet sancakta saray hizmetlerine, konum ve güvenlik hizmetine, ulaşım hizmetlerine, yerleşim yerinin statüsüne, kişinin beden ve sağlık durumuna, kişinin maddi durumuna, üretime, dinî hizmet ve statüye bağlı olarak muafiyet tanımıştı.
Keywords : Osmanlı Devleti, Vize Sancağı, Vergi Muafiyeti, Muaf ve Müsellemler