Tarih’e Tahkiyeli Yaklaşım: Kurgusal Bağlamda “Çanakkale Savaşı”nı Yorumlayabilmek

Authors : Veysel ERGİN

Pages : 38-73

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2016-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çanakkale Cephesi, Osmanlı İmparatorluğu’nun, Birinci Dünya Savaşı içinde zaferle ayrıldığı tek cephedir. Bu cephede kazanılan zaferle Türkler, yıllardır yenilgiyle sonuçlanan savaşlar yüzünden kaybettikleri özgüvenlerini tekrar elde etmişler ve bir millet olmanın bilincine vararak, yeniden tarih sahnesine çıkmışlardır. Bu bakımdan buradaki muharebelerin ve bu muharebeler sonucunda elde edilen zaferin, Türk tarihi açısından çok büyük bir önemi vardır. Bu tarihi zafer, edebi türler açısından da sık sık ele alınmıştır. Harp edebiyatını oluşturan bu metinler, aynı sıkıntıların tekrar yaşanmaması adına önemli ikaz levhalarıdır. Milletlerin oluşumunu derinden etkileyen bu ortak acılar, o milletin toplumsal hafızasının canlı kalması için ve “şiir, hikâye, deneme…” gibi türler vasıtasıyla, devrin tanığı kültür adamlarının kaleminden gelecek nesillere aktarılır. Bu çalışmada; 1911-1919 yılları arasında yayınlanan Donanma mecmuası, Çanakkale Savaşlarına ait edebi metinler açısından incelenmiştir. Dönemin canlı tanığı bir dergi; tarihi gerçekliği yansıtması yanında, savaşın acımasız ortamını yaşayanların duygu ve düşüncelerini aktarması bakımından da, eserlerden örneklemeler yapma yöntemiyle ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Bu yaklaşım tarzıyla; insanî tepkileri dile getiren edebi metinler, edebiyat-tarih ilişkisi bağlamında, tarih sahnesindeki milletin ilgili döneminin daha sağlam şekilde ortaya konulması bakımından ele alınmıştır.
Keywords : Edebiyat tarih ilişkisi, Çanakkale savaşı, donanma dergisi