Memlukların Anadolu Siyaseti

Authors : Asım Can Öztürk

Pages : 79-91

View : 88 | Download : 82

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :XIII. Yüzyılda Yakın Doğu’yu tesiri altına alan Moğollar ardından Yakın Doğu Coğrafyasını etkisi altına ve kendi egemenliğini ve siyasi bir denge kurmaya doğru politika ve bunun yanı sıra İslam Dünyası için önemli olan Bağdat’ı tamamen istila ve yok ederek siyasi dengeleri tamamen kendisine çeken bu stratejisini yanında Anadolu Mısır Coğrafyası, Anadolu Coğrafyasına birdenbire Yakın Doğu Coğrafyasında beliren İlhanlı Devletini her iki coğrafyaya büyük tehdit unsuru olmuş hem de bir Haminin doğmasına en büyük sebeplerden biri olmuştur. İlhanlılar tamamen askeri gücünü bu coğrafyalarda hissettirmesinin ardından 1260 yılında İlhanlı kuvvetleri hiç beklemedikleri bir anda Ayn-Calut savaşı ile İlhanlıların öncü birlikleri bu savaşı Memluk Devletinden dengeleri değiştirecek bir sonuç alacaklardır. Bu savaşın ardından Anadolu Coğrafyası ile Yakın Doğu Coğrafyasının siyasi dengesi ile askeri dengesi tamamen değişmiş artık yenilmez sanılan Moğol orduları mağlubiyete uğramasıyla birlikte ilerleyen Yüzyıllarda bu mağlubiyetin 1243 yılından süren gelen Moğol İstilasının egemenliği sarsılacak olup Anadolu’da Moğol Hakimiyeti altında bulunan Türkmen boyları Mısır Coğrafyasında ortaya çıkan Memluk Devletini hem İslam Coğrafayasının hamisi ilan edecek hem de zaman içerisinde Memluk Devleti ile Siyasi münasebetler kurmaya çabalayacaktır. Bu gelişmeler bir yandan devam ederken İlhanlıların himayesinde kurulan Anadolu Beyliklerinin valileri özellikle Memluk Sultanı ile İlhanlı Devletinden gizli bir münasebet içerisine girerek Sultan Baybars’ı Anadoluya davet etme girişiminde bulunarak Memluk Devletini bir kurtarıcı olarak görmelerinden kaynaklanmaktadır. Anadolu büyük bir istila altında iken İlhanlıların zaman zaman Anadolu da kendi valilerini atayarak Anadolu coğrafyasın da hakimiyetleri devamını sağlayacaklardır.
Keywords : Anadolu Beylikleri, Ayn-Calut, Sultan Baybars, Memluk Devleti, İlhanlı Devleti