Türk Kültürünün Uluslararası Teminatçısı Olarak Zengezur Koridoru

Authors : Sümeyye Bal

Pages : 458-476

View : 134 | Download : 90

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kültür, toplum hayatının nasıl ve neye göre yaşanılacağını, içerisinde neredeyse her şeyi barındıran bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir milletin sosyal hayatını, dini hayatını, ahlaki hayat gibi toplumun temel taşlarını birleştiren ve toplum için görünmez varlıktır. Türk milleti için kültür, Türk düşünce dünyasını, yaşayış tarzını, hayatı anlamlandırma çabasını, inancını etkileyen temel kutsal unsurdur. Türk kültürü asırlarca ortak etno-kültürel coğrafyalarda varlığını yabancı kültürlere karşı diretmiş veya etkileşim içerisinde sürdürülebilir politikalar izlemiştir. Bir kısmı Azerbaycan, bir kısmı ise Ermenistan’da bulunan kadim Türk toprağı Zengezur coğrafi konumuna göre değişik etnik toplulukları, kültürleri barındıran demografik renkliliğe sahiptir. XX. yüzyılın başlarında Rusya Komünist (Bolşevik) Partisi Kafkasya Bürosu tarafından “tartışmalı bölge” damgası vurularak yeni Azerbaycan Cumhuriyeti’ni ikiye bölen Zengezur koridoru, 2020 yılında İkinci Karabağ Savaşı sonunda Azerbaycan’ın zaferi ardından imzalanan ateşkes anlaşmasının 9. maddesi doğrultusunda yeniden Türk dünyasına geri verilmiş, ayrıca koridorun inşası planlanmıştır. Koridorun yeniden yapılanması 30 yılı aşkın süredir abluka altında olan Nahçivan’ı zor koşulların ardından tekrar Azerbaycan’a bağlayacaktır. Zengezur Koridoru Azerbaycan’ın iç meselesi olmaktan çıkmış, öncelikle tüm Türk Dünyası, daha sonra uluslararası bağlantılar için önemli özellikler kazanmıştır. Bu koridor Türk devletleri arasında ekonomik bağlantının kesintisiz ve daha güvenli olmasını sağlayacaktır. Bunun yanında Avrupa’dan Türkiye’ye ve Türkistan’a bütün Türk milletinin sosyal ve kültürel bağlarını, diriliğini güçlendirecek önemdedir. Zengezur Koridoru bölgede Türk Devletleri Teşkilatı’nın milli kültürel mirasımıza bağlı ortak çalışmalarına da ev sahipliği yapacaktır. Bölgede Karabağ savaşı sürecinde dağıtılmış, yıkılmış-yakılmış, elbette yok edilmiş maddi-manevi abidelerin restorasyon edilmesi, tekrar Türk kültürüne hakkıyla kazandırılması yürütülecek uluslararası projeler kapsamında kaçınılmazdır. Çalışmamızda Zengezur Koridoru’nun Türk devletleri arasında sadece ekonomik alanda değil, daha çok kültürel alanda önemli olduğunun vurgulanmasına, bölgede yapılabilir kültür çalışmalarının fikri tebliği ve teklifine dikkat edilecektir. Konu Türk Dünyası içinde kültürel bağların gelişip pekişmesi açısından ele alınmaya çalışılacaktır.
Keywords : Azerbaycan, Türkiye, Zengezur Koridoru, kültür.