KARANLIK DÜNYALARINDAN IŞIK OLAN İKİ ÂŞIK: AŞIK VEYSEL VE BARPI ALIKULOV

Authors : Feyzan VURAL, Ayşenur Begüm ÇALIŞKAN

Pages : 40-83

View : 24 | Download : 16

Publication Date : 2019-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Telli veya yaylı sazları ile diyar diyar dolaşan ozanlar, büyük Türkistan’ın kültürel aktarımında son derece önemli bir yere sahip olmuştur. Anadolu coğrafyasında âşık, Kırgızistan’da akın ismini alan saz şairleri, gerek duygusal tatmin, gerekse gelenek, olay, olgu ve durumların aktarımında, kültür taşıyıcıları olarak görülürler. Bu çalışmada, Türk Kültüründen iki önemli değer, Anadolu’dan Âşık Veysel ve Kırgızistan’dan Barpı Alıkulov’un hayatları ve eserleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Amaçlı örneklem kapsamında seçilen eserler üzerinde ana tema, ifade, vurgulanan kelime ve motifsel karakter gösteren sözcükler açısından sözel analiz;  makamsal/modal özellikler, ezgisel hareket, ses alanı, yoğun ses bölgesi, süre değerleri, ritmik yapı açısından müzikal analiz gerçekleştirilmiştir. Verilerin işlenmesinde, betimleme, analiz, yorumlama aşamaları izlenmiştir. Betimsel analiz için oluşturulan çerçevede, tematik yapıya uygun olarak veriler tablo ve grafikler yardımıyla işlenmiş; bulgular tanımlanmış ve yorumlanmıştır. Betimleyici karakter taşıyan bu çalışmada ilk olarak Anadolu`daki âşıklık geleneği ve Kırgızistan`daki akınlık geleneğinin genel özelliklerine değinilmiş; Âşık Veysel ve Barpı Alıkulov’un bu iki gelenek içindeki yerinden ve hayatlarından bahsedilmiştir. Daha sonra, Âşık Veysel ve Barpı Alıkulov’un eserlerinin analiz sonuçları, karşılaştırmalı yorumlar yer almıştır.
Keywords : Âşık Veysel, Barpı Alıkulov, Ozan, Aşık, Akın, Karşılaştırmalı Analiz, Kültürel Müzikoloji