HALK İNANIŞLARI VE GELENEKLERDEKİ ÖRTÜK MİTOSLAR: KLASİK ŞİİR BAĞLAMINDA

Authors : Zeliha AÇAR

Pages : 88-106

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Mitik ritüeller; ilkel insanın çevresinde olup bitenleri anlamlandırma, musibetlerden korunabilme çabaları neticesinde teşekkül etmiştir. Bu inanışlar, bazen günlük yaşayış içerisinde bir ritüele dönüşmekte bazen de din içerisinde eritilerek onlara kutsiyet atfedilmektedir. Ancak her iki durumda da halk, bu uygulamalardan vazgeçmez, motif değişikliğine uğrasa dahi inanışlar, ortaya çıkış nedenleriyle yaşamaya devam eder. Tarihi süreç içerisinde uygulamaların kökeni unutulsa da bu uygulamalar yine de varlığını sürdürür. Bugün İslâmî cila altında yaşayan bir yığın Şamanistik ritin yaşatılıp bunun kökeninin de pagan bir dine dayandığı nasıl bilinmiyorsa; “büyüklerimiz öyle yapardı” kalıp ifadeleri çatısı altında da yaşayan bir yığın uygulama bulunmaktadır. Halk inanışları yahut ritüelleri; tarihin belli bir döneminde bir ihtiyaç neticesinde doğmuş, ihtiyaçların dönüşmesi ya da bilimin gelişmesiyle de ortadan kalkmayıp yeni din ve yaşam biçiminin içerisinde eriyerek varlığını sürdürmeye devam etmiştir. Sanatkâr; içerisinde yaşadığı toplumdan soyutlanamadığından, sanat eserinde de -tabii olarak- kültürel potada eritmiş olduğu malzemeden istifade edecektir. Bu durum gelenek edebiyatı olan klasik edebiyat için de kaçınılmaz olmuştur.
Keywords : Şamanistik kalıntı, klasik şiir, mit, rit, ritüel