Dede Korkut’taki Boğazca Fatma

Authors : Dursun Can EYÜBOĞLU

Pages : 90-116

View : 22 | Download : 8

Publication Date : 2021-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Destanlar hem tarihle hem edebiyatla ilişkilidir. Türkler zengin bir destan geleneğine sahiptir. Dede Korkut Destanları Türk destanları içerisinde önemli bir yere sahiptir. Dede Korkut Destanları eski Türk yaşamının bir yansımasıdır. Dede Korkut Destanları, Türk tarihi, coğrafyası, dili, edebiyatı, kültürü, sanatı ve daha birçok konu hakkında önemli bilgiler içermektedir. Dede Korkut’ta birçok kişi adı geçmektedir. Dede Korkut’ta adı geçen kişilerden biri Boğazca Fatma’dır. Boğazca Fatma’nın adı Dede Korkut Kitabı’nda bir boyda geçmektedir. Kısırca Yenge, Banu Çiçek’in dadısıdır. Boğazca Fatma, Banu Çiçek’in düğününde yanında bulunan kişilerden biridir. Boğazca Fatma tipi destanın alt tabakasında da vardır. Boğazca Fatma tipi, Kam Böri’nin Oğlu Bamsı Beyrek Boyu’nun bugünkü Türkiye varyantlarında, Türkmen varyantında, hatta Alpamış destanında da görülmektedir. Toplumsal yapıdaki değişimler, yaşam tarzının ve değerlerin değişimi, destanın alt tabakası ile üst tabakasında bazı çelişkilere neden olmuş, destandaki bazı kişiler de bu durumdan etkilenmiştir. Bu kişilerden biri de Boğazca Fatma’dır. Bu makalede, Dede Korkut’taki Boğazca Fatma incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı Boğazca Fatma hakkındaki bilgileri düzenli bir şekilde bir araya getirmek ve bu tipin anlaşılmasına katkı sağlamaktır. Tarihi süreç içerisinde toplumda yaşanan değişmeler destanları da etkilemiş, destanların alt tabakası ile üst tabakası arasında bazı çelişkiler ortaya çıkmış, bu değişimler tiplere de yansımıştır. Bu değişimlerden biri de Boğazca Fatma tipinde görülmektedir.
Keywords : Dede Korkut, Bamsı Beyrek, Banu Çiçek, Boğazca Fatma, Kısırca Yenge