Bolu ve Düzce İlleri Bağlamında Kutsal Ziyaretgâhlar Etrafında Yapılan Ritüeller

Authors : Haktan KAPLAN

Pages : 56-71

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2022-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türbe, adak ve ziyaret dindarlığı toplum kültürü ve yaşanan dinin çok önemli yönünü oluşturmakta ve halk dindarlığının özel formu niteliğinde çok yönlü ve fonksiyonlu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sosyo-kültürel olgu çerçevesinde amaçlanan, Bolu ve Düzce’de bulunan türbe ve ziyaret yerlerine paralel inanç ve uygulamaları halkbilimsel açıdan inceleyerek tahlil etmektir. Çalışmanın amacı, Bolu-Düzce türbelerinin ve ziyaret yerlerinin eksiksiz bir envanterini çıkarmak değildir. Bölge halkının türbe ve ziyaret yerleri inancına bakış açısının, bu yerler etrafında oluşan yaygın uygulamaların değerlendirmesini yapmaktır. Bu nedenle araştırma yapılacak türbelerin seçimi sırasında daha çok Bolu ve Düzce halkı için günümüzde dinî çekiciliği devam eden, işlevini kaybetmemiş türbeler ve ziyaret yerleri tercih edilmiştir. İnceleme sahasını Bolu ve Düzce illeri olarak seçmemizin nedeni bu yerlerin konumu itibarıyla geçmişinde birçok milleti ve dini bünyesinde barındırmış olması, millî kültür içerisinde bu çeşitliliği yaşatarak halkının yaşamına bu türbelerin ve ziyaret yerlerinin ne derecede yansıdığını göstermeye çalışmaktır. Çalışmamızın ana konusunu türbeler ve kutsal ziyaret yerleri oluşturmaktadır. Bu bağlamda amacımız, halk inancı içerisinde türbeler etrafında oluşarak yeniden şekillenen, farklı formlara bürünen uygulama ve ritüellerin dayandığı tarihî ve kültürel arketipi ilişkilendirebilmektir. Araştırmamızın kuramsal çerçevesini, Bolu ve Düzce illerindeki türbelerle sınırlandırdığımız halk ritüelleri oluşturmaktadır. Çalışmamız Bolu ve Düzce illerinin hem sosyolojik hem de ziyaret geleneğinin belirtilmesi açısından büyük bir öneme sahiptir.
Keywords : Bolu, Düzce, türbe, ritüel, veli kültü