Réne Girard’ın “Üçgen Arzu Modeli”Ne Göre “Tahir İle Zühre

Authors : Serkan BALCI

Pages : 236-247

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2022-11-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Yapısal yöntemlerin temel paradigmaları, anlatılardaki en küçük unsurları belirleyerek bu unsurların bütünle ve birbirleriyle olan ilişkilerini ortaya koyarak anlatıları şekilleştirmek suretiyle somutlaştırmaktır. Bununla beraber, anlatılardaki “sabit” ve “değişken” unsurları belirleyerek “mantıksal ve dizgisel” yapıyı tespit etmemizi sağlamaktır. Kısmen yapısalcı bir yöntem olan Réne Girard’ın “üçgen arzu” modeli, anlatılardaki “özne”insert ignore into journalissuearticles values(arzulayan);, “nesne”insert ignore into journalissuearticles values(arzulanan); ve “dolayımlayıcı”yı belirlemeyi ve anlatılardaki eklemleşmiş “arzu”yu üçgenler yardımıyla ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmamızda Réne Girard’ın “üçgen arzu modeli”nden yararlanılarak Tahir ile Zühre hikâyesindeki kahramanların arzuları incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, ilk olarak Réne Girard’ın, “Romantik Yalan ve Romansal Hakikat” adlı eserinden hareketle “üçgen arzu” modeli hakkında bilgi verilmiş ardından hikâyeden yola çıkarak “üçgen” arzular oluşturulmuştur. Oluşan bu üçgenlerden hareketle, “derviş”, “hızır”, “çocuksuzluk”, “ad verme” vd. motiflerin hikâyeye işlerlik kazandırarak üçgenlerin oluşum sürecinde çok önemli bir işleve sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca, Yusuf ile Züleyha, Leyla ile Mecnun, Ferhat ile Şirin, Kerem ile Aslı, Ercişli Emrah ile Selvi Han gibi aşk konulu hikâyelerde olduğu gibi Tahir ile Zühre hikâyesinde de yapısal çerçevesinin “üçgen” arzular yardımıyla kurulmuş olduğu ancak diğer hikâyelerinden farklı olarak Tahir ile Zühre hikâyesinde kahramanlar ölüp şekil değiştirseler bile “üçgen” arzuların sembolik unsurlar yardımıyla varlığını sürdürdüğü tespit edilmiştir.
Keywords : Tahir ile Zühre, Üçgen arzu, Motif, Özne, Nesne, Dolayımlayıcı