"Âşık Sümmâni’de Varlık Bilgisi (Ontoloji) ve Varoluşa İlişkin İzlekler". Kitabı İncelemesi

Authors : Şakire Balikçi

Pages : 322-326

Doi:10.61729/uhad.1368064

View : 189 | Download : 146

Publication Date : 2023-11-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Çiğdem Akyüz Öztokmak tarafından kaleme alınan çalışmada yazar; giriş bölümünde çalışmanın amacının halk şâirlerine gereken kıymetin tam olarak verilmediğine dair yaygın inanışın sonlanmasına katkıda bulunmak olduğunu belirtir. Yazar, Umay Günay’dan iktibasla "aydınların halk edebiyatı metinlerinin, çağdaş kuramlar ışığında değerlendirilebilecek edebî içeriğe sahip olmadıklarını düşündüklerini belirtir” (1). Mezkur ifadelerin yüzyıllardır süregelen halk şiiri/halk sanatı kavramlarının hak ettiği yeri bulamamasındaki anlayışı yansıttığını gündeme getirir. Bu bağlamda yazar, 19. yüzyılın en önemli ümmî halk şâirlerinden Âşık Sümmânî’nin bu özelliğinin altını çizerek halk estetiğinden ve âşıklık geleneğinden beslenen varoluş felsefesini ve tabiatıyla tasavvufî unsurları eserlerine ustalıkla işleyen düşünce boyutunu irdelemeye çalışmıştır. Çalışmada âşığın varoluşçu felsefe açısından ele alınan şiirlerine Abdulkadir Erkal tarafından yayımlanan Âşık Sümmânî Divanı (2010) ve Narmanlı Âşık Sümmânî (2018) adlı eserlerden ulaşılmıştır. Yazar, çalışmanın araştırma yöntemini ise "varoluşçuluk felsefesi yaklaşımından beslenmekle birlikte âşık şiirinin sunduğu veriler bağlamında ‘varoluşa ilişkin izlekler’” (4) olarak belirlemiştir. Araştırmada, âşığın eserlerini doğrudan varoluşçu felsefenin ürünleri olarak değil bu felsefenin öğretilerinin iz düşümleri olarak değerlendirileceğini vurgulayan yazar, çalışmanın sınırlarını bu açıdan da çizmiş olur.
Keywords : Âşık Sümmânî, Kitap İncelemesi, Varoluşçuluk, Varlık Bilgisi, Ontolojii