Kültür Tarihi İçinde İğnenin Anlamları Üzerine Bir İnceleme

Authors : Sümeyra Özyavuz

Pages : 81-99

Doi:10.61729/uhad.1440818

View : 162 | Download : 88

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanın günlük yaşamında sıklıkla kullanmış olduğu iğnenin, tarihi süreç içerisinde köklü bir geçmişi vardır. Başlangıçta doğada hazır bulunan malzemeler kullanılarak üretilmiş olan iğnelerin, zamanla yaşanan değişimler ve gelişimler sonucu maddi boyutunda da farklılaşmaları meydana getirmiştir. Üretildiği malzemeye göre anlam ve değer kazanan iğnenin, toplumsal yaşamda çok boyutlu bir karşılığı vardır. Bu yapıyı anlayabilmek için insanı inceleyen farklı disiplinlerden de yararlanmak gerekmektedir. Teknolojik gelişimleri izleyebildiğimiz iğnenin maddi yapısındaki değişimler sonucunda, farklı kullanım alanlarının da doğmasına sebep olmuştur. Başlangıçta basitçe dikiş dikmek ya da giysiyi bir arada tutmak amacıyla üretilmiş olan iğneleri, zamanla kullanılan malzemenin değerine göre farklı sınıfsal durumların göstergesi haline dönüştüğü görülmüştür. Maddi kültür başlığı altında incelediğimiz iğnenin bağlamı dışında da sahip olduğu farklı anlamlar tespit edilmiştir. Anlatılardaki işlevleri, âşıklık geleneğindeki yeri ve önemi, halk hekimliği uygulamalarındaki kullanım alanları son olarak da inanç bağlamında gelişmiş olan manevi boyuttaki kazandığı anlamlar incelenerek, toplumun sahip olduğu anlam dünyası açıklanmaya çalışılmıştır. İğnenin toplumsal cinsiyet rolleri bakımından da her iki cinsiyet üzerindeki etkisi ve sonuçları ele alınmıştır. Bu çalışma kapsamında, halkın günlük yaşamında sahip olduğu iğnenin, kültürel varlığı çok boyutlu şekilde incelenerek, maddi ve manevi yapısındaki değişimler ve kazandığı simgesel anlamlar tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : iğne, halkbilimi, maddi kültür, moda, simge