Kreşin Tatar Türkçesi (Dil, Kültür, Tarih)

Authors : Beytullah KOCABAŞ

Pages : 131-135

View : 23 | Download : 19

Publication Date : 2019-03-07

Article Type : Other Papers

Abstract :Türkler İdil-Ural bölgesinde İdil-Bulgar Devleti   insert ignore into journalissuearticles values(8.-14. Yüzyıllar);, Altınordu Devleti insert ignore into journalissuearticles values(13.-15.Yüzyıllar); ve Kazan Hanlığı insert ignore into journalissuearticles values(1437-1552); gibi büyük çapta devletler kurmuşlardır insert ignore into journalissuearticles values(Özkan: 2014; 216);. İdil-Ural bölgesinde yaşayan, soy bakımından Bulgar ve Kıpçak Türklerine dayanan Tatar Türklerine Orhun yazıtlarından günümüze kadar rastlanmaktadır insert ignore into journalissuearticles values(Özkan:2014; 230);. Çinliler, Cengiz Han öncesi Moğolca konuşmayan halka dâhi tüm Moğollara  “Tatar” adını verdikleri gibi bazen de Orta Asya coğrafyasında Türkçe konuşan tüm topluluklara “Tatar” adını vermiştir. Aynı zamanda Moğolca konuşan ulusların hepsine Ta-ta insert ignore into journalissuearticles values(Tatar); dedikleri gibi Tatarları; Ak Tatarlar, Kara Tatarlar ve Yabani Tatarlar olmak üzere medeni durumlarına göre sınıflandırmışlardır. İslam coğrafyasında yazılmış olan eserlerde Tatar ismine nadiren rastlanmakla beraber Tatar ismi Moğollar için kullanılmıştır. Ermeni ve Gürcü tarihçiler de Moğolları Tatar ismiyle anmışlardır. Öte yandan Kaşgarlı Mahmut Tatarların Türk olduğunu belirtir ve yaşadıkları yeri de haritasında belirtir. Ayrıca Tatar halkının ayrı bir dilleri olduğunu da belirtmiştir. insert ignore into journalissuearticles values(Sümer: 2011; 168-169);. Türk-Tatar birliği içerisinde yer alan ve Hrıstiyan olmaları sebebiyle diğer Tatarlardan farklılık gösteren Kreşin Tatarları 16.- 17. yüzyıllarda ve 18. yüzyılın ilk yarısında baskılar sonucu vaftiz edilerek Hrıstiyanlaştırılmıştır; ancak daha sonra 20. yüzyılın ilk dönemlerinde hürriyet ortamının oluşmasıyla bir kısmı Müslümanlığa geçmiştir. Hrıstiyan Tatarlar olarak bilinen Kreşin veya Krıyaşen Tatarları etnik ve dil özellikleri olmak üzere Molkeev, Çittopol, Batı-Kam, Elabuık, Mengel, Bakalin ve Nogeybek olmak üzere yedi gruptan meydana gelmektedir insert ignore into journalissuearticles values(Özkan: 2014; 235);. Kreşin Tatar Türkçesi insert ignore into journalissuearticles values(Dil, Kültür, Tarih); adlı eser Elazığ Fırat Üniversitesinde öğretim üyesi olan Prof. Dr. Ercan Alkaya’nın ve Kazan insert ignore into journalissuearticles values(İdil boyu); Federal Üniversitesinde öğretim üyesi olan Doç. Dr. Zoya Kirillova’nın yapmış oldukları çalışmadır.
Keywords : Kreşin Tatar Türkçesi, Kreşin Tatar Halkı, Kreşin Tatar Kültürü