Eski Türkçeden Kazakçaya Söz Varlığı: Harezm Türkçesi Örneği

Authors : Emin OBA

Pages : 225-234

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2021-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir dilin söz varlığını oluşturan sözcük hazinesi, o dilin geçmişten getirdiği kültürel birikiminin sonucunda oluşmuştur. Çağdaş Türk lehçelerinden biri olan Kazakça söz varlığı açısından oldukça zengin bir dildir. Söz varlığını geneleni Türkçe kökenli sözcükler ve bu sözcüklerin türevleri oluşturmaktadır. Bu çalışmada Tarihî Türk Lehçelerinden biri olan Harezm Türkçesinden itibaren kullanılan sözcükler tespit edilerek, bunların Kazakçanın söz varlığındaki görünüşleri üzerinde durulacaktır. Yani kullanılan sözcükler ekleşmiş ve yan anlamlar kazanmış şeklinde oldukları için Eski Türkçe ve Karahanlı Türkçesi dönemindeki eserlerde geçmemektedir. Sözcüğün Harezm Türkçesi eserlerindeki kullanımları ile Kazakçanın söz varlığındaki kullanımları karşılaştırılacaktır. Bununla birlikte bazı sözcükler üzerinde dil bilgisel açıdan inceleme yapılarak, sözcüğün köken ve diğer Tarihî Türk Lehçeler ile insert ignore into journalissuearticles values(Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi); karşılaştırması yapılacaktır. Sözcüklere bu tür incelemeler yapılırken, bazen Çağdaş Türk Lehçelerden örneklerde sözcüğü desteklemek adına verilmiştir. Son olarak, sadece Harezm Türkçesi eserlerinde geçtiğini tespit ettiğimiz sözcükler sonuç kısmında liste olarak verilmiştir. Bu listede görüleceği gibi verilen sözcükler, Eski Türkçe kelimelerin türevlerinden ve çeşitli yan anlamlarından oluşmuştur.
Keywords : Eski Türkçe, Harezm Türkçesi, Kazakça, söz varlığı