Türkiye`nin İlleri Arasındaki Ticaretin Yapısal Çekim Modeli ile Analizi

Authors : Ozan Çağrı DEMİRAY

Pages : 73-88

Doi:10.18092/ulikidince.1140538

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’nin illeri arasındaki ticaret akımları yapısal çekim modeli ile analiz edilmiştir. Dış ticaret literatüründe yaygın bir şekilde ticaret maliyetlerinin ticaret akımlarına olan etkisini tahmin etmek için kullanılan çekim modeli, bu çalışmada bölgeler arası ticaret akımlarının incelenmesinde kullanılmıştır. Araştırma, Türkiye’nin 81 ilinin 2006-2020 yıllarını kapsamaktadır. Çekim modeli literatüründe sıklıkla karşılaşılan sıfır ticaret akımları ve çok yönlü direnç terimlerinin ihmali gibi problemler çeşitli ekonometrik yöntemlerle ele alınmıştır. Ulaşılan bulgulara göre; aralarında ticaret yapan illerin GSYH’lerindeki artış, illerin komşuluk ilişkisi ve illerin denize kıyısının olması ikili ticareti artırırken; iki il arasındaki mesafe ve illerin komşu bir ülkeyle sınırının olması ikili ticareti azaltmaktadır. Ayrıca, analiz sonucunda Linder hipotezinin öngörüsünün tersi bir sonuca ulaşılmıştır. Buna göre, Türkiye’deki iller arasındaki talep koşullarındaki farklılıkların ikili ticareti artırıcı bir etkisi bulunmaktadır.
Keywords : Bölgeler arası ticaret, Yapısal çekim modeli, Çok yönlü direnç terimleri