TÜRKİYE’NİN YEŞİL BÜYÜME PERFORMANSININ PARİS ANLAŞMASI BAĞLAMINDA KARBON VERİMLİLİĞİ ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Meltem Tarı Özgür

Pages : 1-20

Doi:10.18092/ulikidince.1413611

View : 129 | Download : 114

Publication Date : 2024-08-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde iklim değişikliğinin, Dünya’nın geleceği ile ilgili en ciddi tehditlerden birisi olduğu herhangi bir şüpheye yer kalmayacak şekilde açıklığa kavuşmuştur. İklim değişikliğinin büyük oranda insan faaliyetleri tarafından tetiklendiği de bilinmektedir. Bu nedenle Paris Anlaşması’na taraf olan ülkeler, ortalama yüzey sıcaklığı artışının 2100 yılına kadar sanayileşme öncesindeki seviyeye kıyasla 2,0 ℃ ile sınırlandırılması konusunda anlaşmaya varmıştır. Bu hedef için gerekli sera gazı azalımının ekonomik büyümeden ödün vermeden sağlanabilmesi için yeşil büyüme modeli benimsenmiştir. Bu çalışmada ilk olarak gerçek yeşil büyüme (GYB) tanımı yardımıyla yeşil büyüme modelinin Paris Anlaşması’na uyumu sağlanmıştır. GYB’nin sağlanabilmesi başka bir deyişle 2,0 ℃ hedefine ulaşılabilmesi için yıllık karbon verimliliği artışının %5 olması gerektiği, çalışmada kullanılan küresel ekonomik büyüme projeksiyonu ve sera gazı salımı senaryosu göz önünde bulundurularak gösterilmiştir. Ardından Türkiye’nin GYB performansı, 2004-2020 yılları arasında seçilmiş ülkeler ve ülke grupları ile karşılaştırılmıştır. Türkiye’nin çalışma döneminde kaydettiği görece yüksek büyüme ve karbondioksit salımında sergileyemediği iyileşme nedenleriyle 2,0 ℃ hedefine uzak kaldığı sonucuna varıldığından, toplam enerji temininde teknolojik dönüşüme ihtiyacı olduğu değerlendirilmiştir.
Keywords : İklim değişikliği, küresel ısınma, yeşil büyüme, karbon verimliliği