KAROTİD ARTER STENTLEME YAPILAN HASTALARDA KLOPİDOGREL DİRENCİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : İlkin İyigündoğdu, Bengisu Şahin, Eda Derle, Ufuk Can

Pages : 59-63

Doi:10.20492/aeahtd.1426008

View : 68 | Download : 134

Publication Date : 2024-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Karotid arter stentleme yapılan hastalarda peri ve postprosedüral süreçte trombotik komplikasyon riskini azaltmak amacıyla antiaggregan ilaçlar kullanılmaktadır. Hasta tedavi uyumuna rağmen amaçlanan tedavi etkisine ulaşılamayabilir ve bu durum sıklıkla antiagregan direnci ile ilişkilendirilir. Bu çalışmada, karotid arter stentleme yapılan hastalarda klopidogrel direnç sıklığı ve dirençle ilişkili olabilecek risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada Başkent Üniversitesi Hastanesi’nde 2011-2023 yılları arasında nöroloji klinik yada polikliniklerinde karotid arter stentleme ile takip edilen hastaların verileri retrospektif olarak değerlendirildi. Düzensiz ilaç kullanımı olanlar çalışma dışı bırakıldı. Hastaların demografik özellikleri, aterosklerotik risk faktörleri, semptomları kaydedildi. Takip süreleri, periprosedüral süreçte görülen komplikasyonlar, takip restenoz, işlem sonrası serebrovasküler hastalık ve mortalite oranları saptandı. Stentleme yapılan taraf, darlık derecesi, kontralateral darlık varlığı kaydedildi. Kullanılan antiagregan ilaçlar, kullanım doz ve süreleri, klopidogrel direnç test sonuçları ve test zamanları kaydedildi. Direnç sıklığı ile demografik özellikler, komorbid durumlar, kullanılan ilaçlar ve kan tetkik sonuçları arasında ilişki olup olmadığı araştırıldı. Veriler SPSS paket programı ile analiz edildi. p< 0.05 istatiksel anlamlılık düzeyi olarak kabul edildi. Bulgular: Toplam 138 hastanın yaş ortalamaları 68.91±8,66 yıldı ve %71.7’si erkek cinsiyetindeydi. Hastaların %52.2’ sinde sağ karotid arter darlığı bulunmaktaydı. Darlık dereceleri değerlendirildiğinde, 65 hastada (%47.1) ≥ %90 darlık saptandı. 103 hastada (%74.6) semptomatik karotid arter darlığı nedeniyle işlem planlanmıştı. 87 hastada (%63.3) ADP testi yapılmıştı. Klopidogrel kullanan hastaların %17.2’sinde ilaç direnci gözlendi. Klopidogrel direnci kadın hastalarda erkeklere oranla istatiksel olarak anlamlı oranda yüksek saptandı (p<0.05). Yaş, aterosklerotik hastalıkları ve eş zamanlı kullanılan ilaçlar ile klopidogrel direnci arasında istatiksel anlamlı fark saptanmadı. Hastalarda direnç testi bakılma zamanı ile direnç saptanma oranları arasında istatiksel fark izlenmedi. Sonuç: Nörovasküler stent hastalarında antiagrean ilaç direncine yönelik veriler yeterli değildir. Bu hastalarda antiagregan ilaç etkisinin ve direncinin belirlenmesi direnç izlenen hasta grubunda stentle ilişkili komplikasyonların ve serebrovasküler olayların önlenmesi için değerli olabilir.
Keywords : karotid arter darlığı, karotid arter stent, klopidogrel direnci