Tıpta Uluslararası Kaynaklara Kapsamlı Bakış: Bilimsel Dergi İndeksleri, Veri Tabanları, Kataloglar, Bilgi Matrisleri, Açık Erişim Altyapıları, Kütüphaneler, Alan İndeksleri, Yayıncılık Etiği Platformları ve Yapay Zeka ile İlgili Veri Kütüphaneleri (Sistematik İnceleme)

Authors : Ali Dal, Mehmet Çıtırık

Pages : 147-154

Doi:10.20492/aeahtd.1493291

View : 113 | Download : 92

Publication Date : 2025-01-22

Article Type : Review Paper

Abstract :Bilim, yapılan araştırmaların birikimiyle ilerler. Yeni bir çalışma yapılırken, önceki çalışmalardan yola çıkarak yeniden aynı şeyi yapmamak ya da bu çalışmalardan faydalanmak için literatür taraması esastır. Bu taramalar sırasında bilimsel kaliteye sahip, uzmanlarca onaylanmış yayınlara başvurmak önemlidir. Bu kalite değerlendirmesini sistemli bir şekilde yapan oluşumlara \\\"indeksler\\\" denir. İndeksler yağmacı dergileri uzak tutarak, dergileri bir nevi eleyerek araştırmacıların işlerini kolaylaştırmaktadır. Araştırmacılar için indeksler, tanınırlık, atıf alma ve akademik kariyer ilerlemesi açısından hayati öneme sahiptir. Bununla birlikte, resmi olarak bir indeks olmamakla birlikte, araştırmacılar tarafından sıkça kullanılan veri tabanları, kataloglar, bilgi matrisleri, açık erişim alt yapıları ve kütüphaneler vardır. Her indeks ve arama motoru kendi özgün özellikleriyle öne çıkar. Yayıncılıkta en önemli konulardan bir tanesi de etik konusudur. Bu konuda rehberlik hizmetleri gören ve standardizasyon çalışması yürüten uluslararası yayıncılık etiği platformunda oluşumlar mevcuttur. Bu platformlar, şeffaflığı artırma, çıkar çatışmalarını yönetme ve bilimsel topluluğun güvenini sürdürme amacıyla kapsamlı rehberlik sunar. Bu makalede, indeks ve arama motorlarının kapsamı ve özellikleri detaylı bir şekilde ele alınmış, literatür ışığında öne çıkan özellikleri tartışılmıştır. Ayrıca yayıncılık etiği konusunda uluslararası oluşumlar ve özellikleri başlıklar halinde değerlendirilmiştir. Amacımız, dergi indekslerini, veri tabanlarını ve arama motorlarının özelliklerini tanıtarak hem literatür taraması esnasında hem de çalışmalarını dergilerde yayımlatmayı planlayan araştırmacılara, dergi seçimi esnasında dikkat etmeleri gereken hususlar hakkında bilgilendirmek ve bilimsel dergi dizinlerinin karşılaştırmalı değerlendirilmesini ortaya koymaktır.
Keywords : Arama motoru, Bilimsel Dergi, İndeks, Veri Tabanı, Yapay Zeka, Yayıncılık Etiği.