Bulgar Ozan Elisaveta Bagryana’nın Şiirlerinde Kadın/Anne ve Sevgi/Aşk Temaları

Authors : İsmail Orkun Atasoy

Pages : 359-380

View : 15 | Download : 37

Publication Date : 2024-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada ünlü Bulgaristan kadın ozanı Elisaveta Bagryana’nın renkli yaşamı, ozan ustalığı ve yazın başarıları irdelenmeye çalışılmıştır. Bulgaristan yazınında özel ve ayrıcalıklı bir yeri olan Bagryana, bireysel ve toplumsal özgürlükleri bayraklaştıran, hak ve adalet arayan, başkaldırıcı ve güçlü kadın imajıyla dikkat çekmektedir. Aslında Bagryana hem oyun ve masal yazarıdır hem gazete ve dergi yayımcısıdır hem yetenekli bir çocuk yazarıdır hem de sıra dışı bir şiir ökesidir. Bu nedenle kendisi çok meslekli ve çok yönlü bir kadın sanatçı olarak da görülebilir. Bagryana iki farklı yüzyılda yaşamış, hem Bulgar yazınının yenilikçi çağcıl feminist kadını hem de yurtsever yazar olarak bilinmektedir. Ünlü ozan, uzun yaşamı boyunca, feodal tutumları ve ilkel toplumsal ön yargıları gereksiz gören, erkek egemenliğindeki bir dünyada yaşamayı reddeden, kadınların çağdaşlaşmalarından ve özgürleşmelerinden yana olan bir ozan olarak ünlenmiştir. Bu araştırmada hem “Kadın ve anne Bagryana” hem “Yurtsever ulusalcı Bagryana” hem de “Ünlü ozan Bagryana’nın” çok kimlikli portreleri aynı anda tanıtılmıştır. 20. yüzyılın en önemli Bulgar ozanlarından biri olarak kabul edilen Bagryana’nın yazınsal yapıtlarında lirik aşk, yaşam kesitleri, güzel duyusal güzellik, doğa objeleri, özgürlük ve gençlik temaları, bireysel ve toplumsal sorunlar, toprak ve vatan sevgisi, insan portreleri ve politik temalar yan yana yer almaktadır. Onun şiirleri ne soluk kesen sözcükler ne sıra dışı benzetmeler ne de oğlan üstü sözcük oyunları ile dikkat çekmektedirler. Onun yazınsal yapıtları sıradan, ezgili, yalın ve hayatın içinden şiirler olarak tanımlanabilirler. Bu çalışmanın öncelikli amacı Bagryana’nın yaşam serüvenini, sanatsal başarılarını ve şiir dünyasını Türk okuyucularına tanıtmaktır. Bu araştırmanın bir başka amacı ise Bagryana’nın şiir dünyasını büyüteç altına alarak sevgi/aşk ve kadın/anne temalarını irdelemektir. Bu araştırmanın, ülkemizde Bulgaristan yazını alanında önemli bir yayın boşluğunu doldurması beklenmektedir.
Keywords : Bulgaristan Yazını, Elisaveta Bagryana, Bulgar Şiiri, Kadın Ozan