XIX. YÜZYILDA LİVANE KAZASI HALKININ YURTLUK-OCAKLIK MAAŞLARI HAKKINDAKİ TALEPLERİ

Authors : Zemzem YÜCETÜRK

Pages : 125-142

Doi:10.18220/kid.1017384

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2021-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde “Hükümet”, “Klasik” ve “Yurtluk-ocaklık” adı verilen sancaklar bulunmaktaydı. Bu sancaklardan “Yurtluk-ocaklık” sancaklar daha çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, bu bölgelerin fethi sırasında hizmetleri görülen hanedanlara verilmiştir. Ancak söz konusu kişiler toprakların resmî sahibi değillerdi. Bu nedenle bu toprakları satamaz, bağışlayamaz, vakfedemezlerdi. Toprakların karşılığı olarak devlete itaatkâr bir şekilde hizmet etmek durumundaydılar. Tanzimat Dönemi’nde yurtluk-ocaklık sancaklar hazineye geçirilince toprak sahiplerine belirli şartlarda maaş bağlanmıştır. Dönemle ilgili belgelerden Livane Kazası’nda yurtluk-ocaklık olarak tasarruf edilen toprakların bulunduğu anlaşılmaktadır. Livane Kazası’nın bağlı olduğu Çıldır Eyaleti’nde yurtluk-ocaklık sancaklar 1851-1852 yılında hazinece idare edilmeye başlanmıştır. Livane Kazası halkına da bu topraklar karşılığı maaş bağlanmış olup, bu kişiler öldüğünde söz konusu maaşlar kişilerin oğullarına, torunlarına ve kardeşlerine geçmiştir. Maaşların taksiminde miras kaidesi uygulanmıştır. İlk başta maaşlar kişilerin erkek çocuklarına intikal ettirilirken daha sonra kız çocuklarına da maaş bağlanmıştır. Devlet maaş bağladığı kişilerin Osmanlı vatandaşı olmasına önem vermiştir. Erkekler de eşleri veya çocukları öldüğünde söz konusu maaşların kendilerine tahsis edilmesini istemişlerdir.
Keywords : Osmanlı Devleti, Sancak, Livane Kazası, Yurtluk Ocaklık, Maaş Tahsisi