SAMSUN ARKEOLOJİ MÜZESİ’NDEN BİR GRUP CAM KASE

Authors : Akın TEMÜR, Özkan ÖZBİLGİN

Pages : 297-324

Doi:10.18220/kid.1017443

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2021-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Samsun Müzesi’nde, kurtarma kazısı, müsadere ve satın alma yoluyla müze envanterine kazandırılmış 10 adet cam kase bulunmaktadır. Bunlar genel olarak kalıba döküm ve serbest üfleme teknikleriyle üretilmiştir. Form özellikleri kapsamında bitkisel motif-oluk bezemeli, konik ve yarı küresel olmak üzere üç tiptedir. Bezemesiz iki eser dışında tamamı yiv ya da oluk bezemelerle süslenmiştir. Bunlardan kurtarma kazısı sırasında in-situ durumunda bulunmuş iki adet bitkisel motif-oluk bezemeli kâse diğerlerinden bezeme tekniği ile ayrılmaktadır. Söz konusu buluntuların teknik özellikleri incelendiğinde, eserler kalıba döküm tekniğiyle üretilmiş ve bir alet yardımıyla şekillendirilmiş olup, bu tip camlar MÖ 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu’nun kurulmasıyla birlikte başlayan metale öykünme geleneğinin bir anlamda devamı niteliğinde olan lüks cam kaplardandır. Hellenistik Dönem’de İskenderiye, Kıbrıs, Suriye ve Rhodos gibi önemli cam üretim merkezlerinde görülen bu tip cam eserlerin seramik örnekleri de görülmektedir. Söz konusu eserlerin Amisos’da bulunan bir yer altı oyma oda mezarında ölü hediyesi olarak in-situ durumunda bulunması oldukça önemlidir. Diğer eserler satın alma ya da müsadere yoluyla müzeye kazandırılmış olsa da genel anlamda Roma Dönemi tipik örneklerindendir. Hellenistik dönem örneklerinden form, bezeme ve üretim tekniği açısından farklı olmaları da dönem özelliğinden kaynaklanmalıdır. Amisos ya da yakın çevresinde cam üretimine dair herhangi bir bulguya henüz rastlanmamıştır. Ancak bölgedeki cam eser yoğunluğu dikkate alındığında henüz keşfedilmeyi bekleyen bir cam üretim merkezinin var olduğunu düşünmek yanlış olmayacaktır.
Keywords : Karadeniz, Amisos, Samsun Müzesi, Antik Camlar, Cam Kâseler