İslam Devrimi Sonrasında İran Dış Politikasının Ummu’l Kura Teorisi Bağlamında Analizi

Authors : Firas ELIAS, Mehmet Seyfettin EROL

Pages : 361-385

View : 20 | Download : 17

Publication Date : 2021-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ummu’l Kura Teorisi, İran’ın İslam Dünyası’na yönelik mezhepsel doktrininin tanımlamak için kullanılan kuramsal bir yaklaşım olup; Şii yayılmacılığına odaklanan stratejik bir vizyonu yansıtmaktadır. Muhammed Cevad Laricani tarafından kuramsal temelleri atılan teori, İran’ı “İslam’ın Bekçisi” olarak konumlandırmakta ve Velayet-i Fakih sisteminin dış politika anlayışını şekillendirmektedir. Bu anlamda Ummu’l Kura Teorisi, Şii yayılmacılığı olarak nitelendirilen mezhepçi dış politika anlayışının kuramsal zeminini teşkil etmektedir. Bu teori aracılığıyla İran, İslam Dünyası’ndaki konumunu merkezileştirmekte ve kendisini dini ve siyasi bir merkez haline getirmeye çalışmaktadır. Bu makalede de İran dış politikası, Ummu’l Kura Teorisi çerçevesinde analiz edilmektedir.
Keywords : Şii Jeopolitiği, İslam Dünyası, Devrim Muhafızları Ordusu, İslam Cumhuriyeti, Ummul Kura Teorisi