Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Yenileşme Hareketlerinin Türk Spor Kültürüne Etkileri “Tanzimattan Cumhuriyete Spor”

Authors : Adem BAYAZİT, Emre BOZ

Pages : 211-228

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2017-12-22

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu araştırmada Osmanlı’da yenileşme dönemi Tanzimat’tan, Türkiye Cumhuriyeti dönemi yapılan yenileşme hareketlerinin spor ve kültürü alanına etkilerini ve dönemin spor anlayışının incelenmesi amaçlanmıştır Tarama modeline dayalı bir literatür araştırması seçildi. Milli Kü-tüphane, Atatürk Araştırma Merkezi, Türk Tarih Kurumu, üniversitelerin veri tabanı, internet kaynakları seçilip burada elde edilen veriler araştırmada kullanılmıştır. Tanzimat anayasal bir gelişmenin temelidir. Bu gelişmenin devamında da Islahat fermanı, meş-rutiyet gibi demokratik adımların atılması spor kültür ve eğitimi alanında etkisini göstermek-teydi. 1863’te jimnastik etkinliklerinin Riyazat-ı Bedeniye adıyla ders programına dâhil edil-mesi ve 1909 Cemiyetler Kanununun çıkması Türk gençlerine kulüp kurma serbestliğinin gel-mesi, toplumun spor yapmaya özendirilmesinde ilk çaba olarak gözükmektedir. Türk sporunun teşkilatlanması ve bütün memleket genelinde sağlıklı ve güçlü bir spor altyapısı oluşturmak amacıyla spor faaliyetleriyle uğraşan kurum ve kuruluşlara, devletin imkânlarının seferber edil-diği görülmektedir. Türk sporunun çağdaş anlamda teşkilatlanması konusunda 1921’de örgüt-lenen İ.İ.H.M. Önemli bir aşama meydana getirmiştir. Bu heyet, Cumhuriyetin ilk yılları itibari ile ülkedeki ilk merkezi spor teşkilatı durumunda olan 1922’de T.İ.C.İ.’nin temelini oluştur-muştur. Sporun Tanzimat’tan cumhuriyetin kuruluş yıllarındaki yenileşme sürecinde yaşadığı toplumsal dönüşüm ve tarihsel süreç içerisindeki analizi değerlendirilmiştir. Kadim Türk Sporları ile çağ-daş sporlar bu dönemde aynı hedefler doğrultusunda entegre edilmiş, Spor kültürü yeni Türki-ye Devleti ve Cumhuriyetinin yenilikçi felsefelerinden biri olmuştur.
Keywords : Yenileşme, Tanzimat Dönemi, Spor Kültürü, Cumhuriyet