Osmanlı İmparatorluğu’nun Endülüs Yahudilerini Kabul Etme Nedenlerine Dair İnceleme

Authors : Furkan OĞUR

Pages : 46-60

Doi:10.46442/intjcss.1270707

View : 77 | Download : 54

Publication Date : 2023-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :711 yılında Müslüman Araplar İber yarımadasında hâkimiyet kurmaya başlamıştır. Giderek artan dini ve etnik dönüşüm karşısında Avrupa kabileleri tarafından Reconquista Hareketi insert ignore into journalissuearticles values(Yeniden Fetih); başlatılmıştır. Yaşanan çeşitli politik, askeri ve toplumsal olayın ardından 1492 yılında İber Yarımadası Müslüman ve Yahudi unsurlardan temizlemiştir. Ancak Yahudi toplumu birçok devletten yerleşim izni alamazken Osmanlı İmparatorluğu Yahudileri himayesi altına almıştır. Bu araştırma içerisinde de Yahudi ve Müslüman halkın maruz bırakıldığı zorunlu göç hareketinin mahiyeti Osmanlı İmparatorluğu açısından amaç-sonuç ilişkisi içerisinde incelenecektir. Araştırma Osmanlı İmparatorluğu’nun Yahudi göçmenleri kabulündeki asıl sebepleri ortaya koyması açısından önemlidir. Aydınlatılması amaçlanan husus “Osmanlı İmparatorluğu Yahudi göçmenleri devlet dininin gereklerinden dolayımı, padişahın şahsi teessüründen dolayımı yoksa devletin pragmatist anlayışından dolayımı kabul etti?” sorusuna cevap aramaktır. Sorulan sorunun cevabı, istatistiki veriler, dönem padişahının fıtratı ile siyasi elitinin beklentileri ve son olarak Yahudi toplumunun Osmanlı tebaası içerisindeki durumu karşılıklı değerlendirilerek aranacaktır. Çalışmanın sonucunda varılan kanaat iyi bir pragmatizm örneğidir. Yürütülen politikanın başarısı Yahudi tebaanın Osmanlı İmparatorluğu içerisinde sağladığı ekonomik, sosyal, mesleki ve kültürel katkıları açısından da somutlanmıştır. Araştırmanın, başlangıç öngörülerine paralel olarak pragmatizm teorisi ile sonuçlanması, amaçlananın yerine gelmesi noktasında yeterlidir ancak İslami ilimler çerçevesinde değerlendirmenin zayıf olması hasebi ile de geliştirilmesi mümkün ve daha faydalı olacaktır.
Keywords : Reconquista, Yahudi Göçü, Osmanlı İmparatorluğu, Pragmatizm