YA’K’ÛBÎ: ŞİÎLİĞİ ve METODOLOJİSİ

Authors : Murat Ağarı

Pages : 65-82

Doi:10.46442/intjcss.1558533

View : 30 | Download : 45

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ya’kûbî hem tarih hem de coğrafya üzerine eser telif etmiş bir kişilik olarak İslam tarihi yazımına yeni bir soluk getiren şahsiyettir. İslâm öncesi tarihî süreç hakkında geniş katılımlı bilgi vererek tarihe evrensel bir karakter katmasının yanı sıra, isnat metodunu terkedip daha akıcı bir anlatım yolu kullanmıştır. Eserinin İslâm tarihine hasrettiği İkinci cildinin başında kaynaklarından bahsederek metin içerisinde kesintilere yer vermemiştir. Şiî olup olmadığı ve eserlerinde mezhebî bir tavır sergileyip sergilemediği tartışmalı olan Ya’kûbî’nin ılımlı bir Şiî olduğunu ve eserinde Şiîlik fanatiği bir tavır sergilemediğini söylemek mümkündür. İslâm öncesi tarihini bir Dünya tarihi niteliğinde kaleme alan Ya’kûbî, İslâm tarihini yıllara göre değil de halifelerin saltanat sürelerine göre tasnif etmiştir. Bu şekilde kolay anlaşılır bir tarihçilik tarzı benimsemiştir. Coğrafya üzerine olan eserini İslâm ülkelerine hasretmeyerek, dünyayı bir bütün olarak anlatmayı tercih eden Ya’kûbî, Irak Coğrafya ekolü müelliflerinden birisidir. Dünyayı yön temelli olarak kaleme alan Ya’kûbî, içeriğindeki güvenilir bilgilerle başta coğrafya ve tarih olmak üzere pek çok alana katkı sağlamıştır. Bu iki eserinin dışında Müşâkeletü’n-nâs li-zemânihim ve mâ yaġlibu ʿaleyhim fî külli ʿaṣr isminde risalesi olan Ya’kûbî tarihçilik ve coğrafyacılık açısından Müslüman müelliflerin önde gelenlerindendir
Keywords : Ya’kûbî, Tarih, Coğrafya, Tarih Metodolojisi, Şiîlik