COVİD-19 SALGINININ PSİKOSOSYAL GÖRÜNÜMLERİ: BİR GÖMÜLÜ TEORİ DENEMESİ

Authors : Ferhat ARIK, Işıl AVŞAR ARIK

Pages : 111-127

Doi:10.56387/ahbvedebiyat.1072460

View : 23 | Download : 11

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma, Hatay’da yaşayan ve Covid-19 virüsüne yakalanmış, hastalığı evde veya hastanede geçirerek daha sonrasında iyileşmiş  kişilerin; hastalık öncesi, hastalık sırası ve hastalık sonrası psiko-sosyal durumlarını, toplumsal ilişkilerini ve mekânsal deneyimlerini keşfetmeye odaklanmıştır. Çalışma, “yeni normal” olarak söylemsel karşılığını bulan ve sosyolojik anlamda da “yeni bir toplumsal olgu” olarak ortaya çıkan pandeminin etkilerini ve sonuçlarını keşfetmeye yönelik bir çalışma olduğundan araştırma yöntemi olarak nitel araştırma desenlerinden Gömülü Teori Metodolojisine (GTM) dayanmaktadır. Araştırma amaçlı ve kartopu örneklemesi bir arada kullanılarak yaşları 24-57 arasında değişen 13 kişi ile yapılan görüşmelerle gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak elde edilmiş ve yapılandırmacı gömülü teorinin kodlama paradigması kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda kişilerin maske, mesafe ve temizlik şeklindeki hastalık önleyici kurallara uyum gösterdiği, fakat bulaşın yakın çevrelerine yayılması ve çalışma yaşamından kaynaklı birtakım etkilerin çemberin daralması  şeklinde yorumlandığı görülmüştür. Bu nedenle hastalıktan kaçış mümkün olmamıştır. Hastalık sırasında korku ve endişe temalarının ön plana çıktığı ve bunun yakınlara bulaştırma, geride kalanları düşünme şeklinde değişen alt boyutları olduğu görülmüştür. Son olarak hastalığın kişilerde psikolojik, fizyolojik, davranışsal ve sosyal birtakım değişikliklere sebep olduğu görülmüştür.
Keywords : Covid 19, Salgın, Gömülü teori, Psiko sosyal etki