PLATON VE SOFİSTLER’DE TEKHNE VE PATHOS KAVRAMLARI ÜZERİNDEN BİLGİ, HAKİKAT VE MUGALATA İLİŞKİSİNİ OKUMAK

Authors : Atilla AKALIN

Pages : 4-11

Doi:10.26899/inciss.46

View : 20 | Download : 7

Publication Date : 2018-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yazı, Platon ile Sofistlerin bilgi episteme kavrayışları arasında oluşturdukları keskin görüş ayrılığının, tekhné teknik kavramını farklı ele alışları nedeniyle ortaya çıktığını öne sürer. Bu yazı ayrıca, Ebheri’nin İsagoci şerhine başvurarak, bu bağlamda teolojik bir tartışma alanı açmayı ve bu görüş ayrılığını mümkün kılan insani duyguların pathos neden olduğu çeşitli mantıksal mugalataları gözlemlemeyi de amaçlamaktadır. Sofistlerin hakikati dile getirmek için kullandığı teknikler, retorik bir ikna sanatına başvurur. Bu teknik de Platon’a göre insanların ruhlarını etkileme yoluyla amacına ulaşır. Bu nedenle sofistik hükümler, Platon için “şeylerin gerçek mahiyetiyle mütekabiliyet” amacını taşıyan hakiki söylemler olarak kavranamaz ancak sadece uzlaşılmış bir hakikat doxa ile insanların duyguları arasında bir çöpçatanlık görevini üstlenme faaliyeti olduğu yönünde eleştirilir. Dolayısıyla, sofistik retorik; mantık ve hakikati söyleme bakımından bir Platoncu çürütme ile karşılaşır. Makale, buna ek olarak Cyrenaic Ekol’ün duygu pathos anlayışının ve iradenin yokluğunda belirlenen hakikate karşı olan felsefi tutumunun Platon’un duygu kavrayışıyla olan ortak noktalarını hatırlatmayı da hedeflemektedir. Son olarak, Derrida’nın Phaedrus diyalogu üzerine yorumlarına da başvurularak Platon’un teknik bilginin yanıltmacasına, duygu-odaklı hakikate ve teknik bilginin negatif etkilerine karşı eleştirel duruşu vurgulanacaktır
Keywords : Platon, Sofistler, tekhné, teoloji, Cyrenaic Ekol, pathos