KAZAK MUTASAVVIFI MEŞHUR JÜSİP KÖPEYULI’NIN ŞİİRLERİNDE “ŞEM Ü PERVANE”

Authors : Moldir İLGİSHEVA

Pages : 97-102

View : 23 | Download : 9

Publication Date : 2021-11-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Kazak mutasavvıfı Meşhur Jüsip Köpeyulı, tanık olduğu iki asrın birleştiği dönemde Kazak toplumundaki siyasal, ekonomik ve medeni hayata aktif katılmış, gerçekleşen değişikliklere fikrini bildirmiş, düşüncelerini eserlerine aktarmış bir şairdir. Meşhur Jüsip toplumda olup bitenleri tasavvufi görüşüyle anlatmıştır. Mutasavvıf Meşhur Jüsip Köpeyulı’nın eserlerinin ana konusunu Allah insert ignore into journalissuearticles values(c.c.);, nefis, insani kâmil, gerçek ve fani, fani dünya ile baki dünya, cennet, cehennem, günah, köle, kul, melek, âşık-maşuk, evliyâ, şeriat, sufi vs. kavramlar oluşturmaktadır. Ayrıca, döneminin dini eğitmeni de olan Meşhur Jüsip Köpeyulı tasavvufi aşk, tasavvufi hâl ve makam, ahlaka ve dine dair kavramlar, tasavvufi mecazlar, tasavvufi tipler gibi mazmunlara çokça başvurmuştur. Özellikle “Şem’ ü Pervane” tasavvufî mecazı, şairin şiir dünyasında etkileyici bir yere sahiptir. Meşhur Jüsip Köpeyulı Kazak topraklarında az kullanılan tasavvufi mecazlara başvurarak kendi ustalığını göstermiştir. Şem’ ve Pervane, Ebr-i Nisan ile Sadef, Gül ve Bülbül, Lale gibi mecazları manzum ve mensur eserlerinde ustaca kullanmıştır. Özellikle “Şem’ ü Pervane” mazmunlarını işlediği zaman bazen kendisini bir pervaneye benzeterek Rabbini insert ignore into journalissuearticles values(c.c.); de bir şem’ olarak izah etmiştir.
Keywords : tasavvuf edebiyatı, meşhur jüsip köpeyulı, mecaz, şem ü pervane