Sosyal Medyadaki Dezenformasyon: 2021 Türkiye Orman Yangınları Örneği

Authors : Kadriye KOBAK, Şuheda SOĞUKDERE

Pages : 167-189

Doi:10.33464/mediaj.990600

View : 32 | Download : 21

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :28 Temmuz 2021’de Türkiye Cumhuriyeti, tarihinin en büyük orman yangını ile karşı karşıya kalmıştır. Yeni medya platformları ve teknolojileri günümüz sıradan kitlelerini içeriği hem üreten hem de tüketen kullanıcılara dönüştürmüştür. Yangınlar sonrasında sosyal medyanın çeşitli platformlarında doğrulanmamış çok sayıda bilgi ve görsel içerik üretilmiş ve bir çok kişi tarafından paylaşılarak sürekli dolaşıma sokulmuştur. Bu çalışmada 29 Temmuz – 11 Ağustos 2021 tarihleri arasında Türkiye’de çıkan yangınlarla ilgili sosyal medyada dolaşıma sokulan ve Teyit.org tarafından yalan/yanlış haber olduğu tespit edilen toplam 25 haber incelenmiştir. Veriler, doküman inceleme yöntemiyle toplanmış ve betimsel analiz ile irdelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, en çok kullanılan dezenformasyon türü hatalı ilişkilendirme ve çarpıtmadır. Çalışmada dikkat çeken bir diğer husus da Teyit.org tarafından paylaşımları yaptığı tespit edilen hesapların büyük çoğunluğunun gerçek isim kullanmayan anonim hesaplardan yapılan paylaşımlar olmasıdır. Sosyal medyadaki bu dezenformasyona karşı medya okuryazarlığı çok büyük önem taşımaktadır.
Keywords : Dezenformasyon, Yalan haber, sosyal medya, medya okuryazarlığı, orman yangını