Afet Gazeteciliğine Gündem Belirme Kuramı ve İzmir Depremi Haberlerinden Bakış

Authors : Elif KÜTÜKOĞLU

Pages : 211-233

Doi:10.33464/mediaj.994871

View : 25 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Afetlerin, insan kontrolü dışında gerçekleşen olaylar olduğu bilinir. Afet esnasında olmasa bile afet öncesinde ve sonrasında insanların ve en önemlisi medyanın kritik bir görevi vardır. Kitleleri afetlere karşı bilgilendirme amacı olan afet gazeteciliği, ülkemizde son zamanlarda gündeme gelen ve tercih edilen bir uzmanlık dalıdır. Bu süreçte ise afet öncesinden ziyade, afet sonrasında haber yapıldığı görülür. Medyanın aynı zamanda gündemi belirleyerek insanları, neyi nasıl düşünmesi gerektiği konusunda yönlendirdiği de bilinir. Bu çalışmada, gündem belirleme kuramından yola çıkarak 30 Ekim 2020’de meydana gelen, maddi hasar ve can kayıplarının yaşandığı İzmir depremi değerlendirilmiştir. İki farklı ideolojik görüşe sahip Sabah-Yeni Şafak ve Sözcü-Cumhuriyet gazetelerinin İzmir depremi ile ilgili yaptığı haberler içerik analizi ile incelenmiştir. Haberlerin depremin gerçekleştiği günden bir gün sonra, yani 31 Ekim 2020’de yayınlanmaya başlaması nedeniyle bu tarihten sonraki bir haftalık süreç değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmanın temel amacı, Türkiye’yi derinden etkileyen İzmir depreminin ulusal basında nasıl yer aldığını, haber içeriklerinin en çok hangi konular etrafında hazırlandığını, ulusal gazetelerin İzmir depremi konusunda gündemi nasıl belirlediğini ortaya koymaktır. Araştırmada Sabah gazetesinden 24, Yeni Şafak gazetesinden 21, Sözcü gazetesinden 29 ve Cumhuriyet gazetesinden 16 olmak üzere toplam 90 haber incelenmiştir. Bu bağlamda en fazla haberi Sözcü gazetesinin, en az haberi ise Cumhuriyet gazetesinin yaptığını söylemek mümkündür. Çalışmanın örneklemini oluşturan ve haber incelemesinin son günü olan 7 Kasım’da ise sadece Sabah gazetesi haber yapmıştır. Haberlerin sayfadaki konumlarına bakıldığı zaman, incelenen gazetelerin tamamı haberlere en fazla sayfanın tam ortasında yani, manşetten yer verdiği görülmüştür. Bunun yanı sıra hiçbir gazete İzmir depremi ile ilgili haberleri tüm sayfada aktarmamıştır.
Keywords : afet, afet gazeteciliği, gündem belirleme kuramı, risk toplumu, içerik analizi