2013-2022 Yılları Arasında KOBİ’lerin Türkiye’nin Dış Ticaret Faaliyetleri İçindeki Yerinin Analizi

Authors : Metin Ketboğa

Pages : 83-106

View : 35 | Download : 24

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye ekonomisinin bel kemiğini oluşturan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ), Türkiye ekonomisinin yüzde 99,7’sini oluşturmaktadır. Toplam istihdamın ise yüzde 70,6’sı KOBİ’ler tarafından karşılanmaktadır. Bu yönüyle Türkiye’deki mevcut ekonomik faaliyetlerin can damarı görevini üstlenmektedir. TÜİK’in KOBİ’ler ile ilgili 2023 yılı sonu itibari ile yayınlamış olduğu son istatistiklerde Türkiye’de 2022 yılı içinde ihracat yapan toplam firma sayısı 112 bin 444’tür. Bunların 106 bin 690 tanesi KOBİ ihracatçı, 5 bin 754 tanesi Büyük Ölçekli İhracatçı niteliğindedir. Bu rakamlarla KOBİ ihracatçıların toplam ihracatçılar içindeki oranı yüzde 94,8 iken Büyük Ölçekli İhracatçıların oranı yüzde 5,2’dir. 2013-2022 yılları arasında ihracat yapan KOBİ sayısı düzenli bir şekilde artış gösterirken ithalat yapan KOBİ sayısı sadece 2016 yılında azalma kaydetmiş, diğer yıllarda artış göstermiştir. İmalat yapan KOBİ’ler teknoloji içeren ürün ihracatı yönüyle sınıflandırıldığında yüzde 1,6’sının yüksek teknolojili, yüzde 27,2’sinin orta-yüksek teknolojili, yüzde 28,2’sinin orta düşük teknolojili ve son olarak yüzde 42,7’sinin düşük teknolojili ürün ihraç ettiği görülmektedir. Bu dört sınıf içinde düşük teknolojili ürün ihraç eden KOBİ’lerin dışındaki diğer üç sınıftaki KOBİ imalatçı ihracatçılar 2013-2022 yılları arasında sürekli artış göstermiştir. Fakat mevcut artış kısmi bir oranda gerçekleşmiştir. Bu makalenin amacı Türkiye’nin ihracatında önemli bir pozisyona sahip olan KOBİ’lerin Türkiye’nin ekonomisi ve özellikle de ihracat ve ithalatındaki yerini rakamlarla tespit etmek ve Türkiye’nin ihracatının artırılabilmesi için KOBİ’lerin daha fazla etkin kılınması noktasında neler yapılması gerektiğine dair önerilerde bulunmaktır. Çalışmada 2013-2022 yılı verileri kullanılmıştır. KOBİ’lere ilişkin sayısal veriler bir sonraki yılın sonunda açıklandığı için KOBİ’lere ilişkin 2023 yılının sonunda yayınlana 2022 yılı verilerine ulaşılmamıştır. Bu durum çalışmanın kısıtı olmuştur. 2023 yılı KOBİ istatistiklerinin 2024 yılının sonuna doğru yayınlanması beklenmektedir.
Keywords : Uluslararası Ticaret, KOBİ, İhracat, İthalat