Türkiye’deki Gri Kurt, Canis lupus’un Dağılımı ve Genetik Yapısı

Authors : Burak Ölmez, Yasin Demirbaş

Pages : 585-589

Doi:10.29137/umagd.1416917

View : 59 | Download : 78

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Biyolojik çeşitliliği incelemede kullanılan gri kurt (Canis lupus L.), bulunduğu ekosistemde besin piramidinin en üst seviyesinde yer almakta ve yaşamını sürdürebilmek için çok geniş alanlara ve sağlıklı ekosistemlere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle, şemsiye gösterge tür olarak değerlendirilen gri kurdun başarılı bir şekilde korunması tüm ekosistemin korunması için gereklidir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de koruma altında olan yırtıcı memeli türü gri kurdun dağılımı ve popülasyonlarının genetik yapısı üzerine bugüne kadar gerçekleştirilen bilimsel araştırmaları değerlendirmek ve bu alandaki eksiklikleri ortaya koymaktır. Araştırmalara göre C. lupus’un genellikle 3 ila 5 bireyden oluşan sürüler halinde Türkiye’nin hemen her bölgesinde dağılış gösterdiği ve dağılımın büyük ölçüde yükseklik, av kaynaklarının zenginliği ve insan etkisine bağlı olduğu belirtilmiştir. Gri kurdun Türkiye popülasyonlarının genetik özellikleri, küçük örneklemler üzerinde mitokondriyal DNA (mtDNA) polimorfizmi ve çekirdek DNA (nDNA) lokus çeşitliliği gibi standart moleküler belirteçlere dayalı olarak incelenmiş ve elde edilen sonuçlar Türkiye’de kurdun yüksek genetik varyasyon gösterdiğini ortaya koymuştur. Bununla beraber hâlâ türe ait biyoekolojik ve genetik bilgilerin çok sınırlı olduğu ve türün bugünkü ve gelecekteki durumunu göstermede ve izlemede yetersiz kaldığı belirlenmiştir. Dolayısıyla, bu uç yırtıcı türün yüksek birey sayılarını içeren daha hassas analizlerle ve belirleyici nitelikte araştırma metotlarıyla (modern ekolojik ve moleküler genetik yaklaşımlar gibi) sahada ve laboratuvarda kapsamlı olarak incelenmesini öneriyoruz.
Keywords : Gri kurt, Canis lupus, popülasyon, dağılım, genetik yapı, Türkiye