Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Müzeler ve Tarihi Mekânlar: Bir Doküman Analizi

Authors : Servet ÜZTEMUR, Seda AKIN, Fatih KAPLANTAŞ

Pages : 40-55

Doi:10.51637/jimuseumed.973303

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2021-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Okul faaliyetlerinin gerçek yaşamla bağlantısı sınırlı iken okulun dışında yapılan faaliyetler öğrencilerin gözlem yapabilme, özerk çalışabilme ve problem çözme becerilerini geliştirmelerine katkı sağlar. Okul dışı eğitim öğrencilerin gerçek hayatla bağlantı kurarak tecrübe kazanmasını sağlar. Sosyal bilgiler ders kitaplarının müze ve tarihi mekânlar özelinde öğrencilerin okul dışı öğrenme, özerk öğrenme, merak ve araştırma becerilerini geliştirme potansiyelini ortaya koymak bu araştırmanın çıkış noktasıdır. Bu nedenle mevcut sosyal bilgiler ders kitapları içeriğinde müze ve tarihi mekânlara ne sıklıkla ve ne şekilde yer verildiğini araştırma ihtiyacı doğmuştur. Bu araştırmanın amacı; 4.-7. sınıf sosyal bilgiler ve 8. sınıf T.C. İnkılap tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarını müzeler ve tarihi mekânlar açısından incelemektir. Bu doğrultuda 2020-2021 öğretim yılında okutulan bütün ders kitapları doküman analizine tabi tutulmuştur. Betimsel analizle ders kitaplarında yer alan müzeler ve tarihi mekânlar; görsel, metin, görsel+metin ve ölçme-değerlendirme kategorileri altında sınıflandırılmıştır. Sonuçlar; müzeler ve tarihi mekânların en çok kültür ve miras öğrenme alanında yer aldığını ortaya koymuştur. Sınıf düzeyi arttıkça ders kitaplarında müzeler ve tarihi mekânlara daha fazla yer verilmiştir. Ders kitaplarının genelinde müzeler ve tarihi mekânlar en çok görsel ve görsel+metin formatında kendilerine yer bulmuşlardır. Araştırma sonuçları; öğrencilerin müzeler ve tarihi mekânlardan haberdar olup bu yerlere ilgi duymaları ve özerk araştırma becerilerinin geliştirilmesi hususunda ders kitaplarının potansiyelini ortaya koyarak literatüre katkı sağlamıştır.
Keywords : sosyal bilgiler, ders kitapları, müze, tarihi mekân, doküman analizi