Uzbekistan’s Mediator Role in the Afghan Peace Process as a Neighboring and Small State

Authors : Muhammet Fatih ÖZKAN, Otabek OMONKULOV

Pages : 43-61

Doi:10.25272/j.2149-8539.2020.6.2.03

View : 27 | Download : 13

Publication Date : 2020-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Afganistan’da barışın tesis edilmesi için son yirmi yılda çeşitli uluslararası aktörlerin girişimleri olmuştur. Bu makale, bu aktörlerden biri olan Özbekistan’ın Afganistan barış sürecinin özellikle son dönemlerinde belirginleşen arabulucu rolüne ele almaktadır. Nitekim Doha’da imzalanan barış antlaşmasına kadar Özbekistan’ın benimsediği dış politika, uluslararası arabuluculuğun kullanıldığı durumlarla uygunluk göstermektedir. Özellikle devletlerin komşularındaki krizleri çözme konusundaki arabuluculuk motivasyonlarıyla, Afganistan’a komşu bir ülke olarak Özbekistan’ın arabuluculuk çabalarının ardındaki temel nedenler önemli benzerlikler taşımaktadır. Çalışmada bu gerekçeler ekonomik, güvenlik ve uluslararası prestij arayışı şeklinde üç başlık altında toplanmaktadır. Taşkent’in Afganistan barış sürecinde karşılaştığı zorluk ve fırsatlar da küçük devletlerin uluslararası arabuluculuktaki sınırlılıkları ve avantajlarına benzemektedir. Küçük devlet statüsü, Özbekistan’a her zaman istediği sonuçları elde etme şansı vermese de barışçıl ve tehdit içermeyen konumuyla tarafların güvenini kazanabilmesini sağlamıştır. Taşkent, sürece genel olarak çatışan taraflarla ayrı ayrı diyalog kurma, topraklarının görüşmeler için kullanılmasını teklif etme, diğer üçüncü taraflarla yakın işbirliğini sürdürme ve uluslararası toplantılara ev sahipliği yapma gibi katkılar sunmuştur.
Keywords : Arabuluculuk, Küçük Devletler, Özbekistan Dış Politikası, Afganistan Barış Süreci