2005 Anayasası Kapsamında Irak'ta İdari Âdem-i Merkeziyetçiliğin Uygulanması Sorunu

Authors : Wassan Theab Muner Janabi

Pages : 117-132

Doi:10.25272/icps.1488422

View : 114 | Download : 91

Publication Date : 2024-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Irak devleti, 1921\'de kurulduğundan bu yana, politik ve sosyal değişimlerle birlikte farklı aşamalardan geçerek merkeziyetçilik ve adem-i merkeziyetçilik arasında siyasi yerelleşme süreçlerine maruz kalmıştır. Bu çalışma, Irak\'ın 1921\'deki kuruluşundan günümüze kadar geçirdiği politik ve sosyal evrimi ele almaktadır. Özellikle, 2003\'te Amerika Birleşik Devletleri liderliğindeki koalisyon güçlerinin Irak\'ı işgal etmesinin ardından merkezi yönetim döneminin sona ermesi ve yerel yönetim döneminin başlaması incelenmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, Irak\'ın yerinden yönetim sisteminin tarihini ve mevcut yapısındaki sorunları ortaya koymaktır. Özellikle, idari âdem-i merkeziyetçilik ilkeleri ile 2005 Anayasası\'nın belirlediği ilkelere birbirleriyle olan uyumunun analizi yapılarak sorunlar ve çözüm yolları üzerinde durulmaktadır. Bu çalışmanın önemi, Irak\'ın idari yapılanması ve yerel yönetimlerinin güçlendirilmesi için rasyonel çözüm önerileri sunmasında yatmaktadır. Bu araştırmada literatür taraması ve doküman analizi yöntemleri kullanılarak anayasa metinleri yorumlanmış, böylece Irak\'ın yerel yönetimlerinin sistemsel analizi yapılmıştır. Araştırma ile Irak\'ta mevcut yerinden yönetim sisteminin çelişkili bir yapıya sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anayasanın konuyla ilgili maddeleri arasındaki çelişkiler, illerin idari bağımsızlığı üzerinde belirsizlik yaratmaktadır. Bu durum, idari ademi merkeziyetçilik uygulamasını çelişkili ve geçişken hale getirmektedir. Çalışma, yönetimdeki sorunları tespit ederek çözüm önerileri sunmaktadır.
Keywords : Merkeziyetçilik, âdem i merkeziyetçilik, yönetim, Irak anayasası, il meclisleri