Kanunlar İhtilâfı Hukukunda Olumlu Vatandaşlık İhtilâfl arının Çözümü ve MÖHUK m. 4(1)(b) ve (c) Hükümlerinin Değerlendirilmesi

Authors : Gülüm BAYRAKTAROĞLU ÖZÇELİK

Pages : 111-150

View : 21 | Download : 11

Publication Date : 2015-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kişinin birden fazla devletin vatandaşı olması, ya da çok vatandaşlık, yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun vatandaşlık bağlama noktası aracılığıyla tayin edildiği hallerde özel bir önem arz etmekte ve hangi devletin vatandaşlığının esas alınacağının belirlenmesini gerektirmektedir. Olumlu vatandaşlık ihtilâfl arının çözümü konusunda ulusal düzenlemelere bakıldığında, ağırlıklı olarak, kişinin sahip olduğu devlet vatandaşlıklarından birinin mahkeme devleti vatandaşlığı olması durumunda bu vatandaşlığının, sahip olduğu devlet vatandaşlıklarından hiçbirinin mahkeme devleti vatandaşlığı olmaması durumunda ise, gerçek ve etkili vatandaşlığının esas alındığı görülmektedir. Aynı yönde bir düzenlemenin yer aldığı 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usûl Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) ve (c) bentleri de Türk mahkemelerinin önüne gelen yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun tayini bakımından ortaya çıkabilecek olumlu vatandaşlık ihtilâfl arının çözümünü amaçlamaktadır. Bununla birlikte, MÖHUK m. 4 hükmünün başlangıcında, söz konusu hükmün “bu Kanun’da aksi öngörülmedikçe” uygulanacağı düzenlenmişken, Kanun’da açık bir istisnaya yer verilmemiş olması bir yandan söz konusu ifadenin işlevini tartışmalı hale getirmekte, diğer yandan Kanun’un belirli hükümlerinin uygulanması bakımından tereddüde yol açmaktadır
Keywords : Vatandaşlık, çok vatandaşlık, olumlu vatandaşlık ihtilâfl arı, MÖHUK m 4, millî hukuk