Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları Işığında Kişi Özgürlüğü ve Türkiye/Gözaltında Kayıplar, Hakim Önüne Çıkarma ve Gözaltı Süreleri

Authors : Faruk TURHAN

Pages : 0-0

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2000-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, AİHS’nin 5. maddesinde güvence altına alınan kişi özgürlüğü ve güvenliği açısından gözaltlında kayıplar, gözaltına alınan kişilerin hakim önüne çıkarılması ve gözaltı süreleri AİHM kararları ışığında incelenmiştir. AİHM, gözaltına alındıktan sonra kaybolduğu iddiasıyla yapılan bir çok başvuruda Türkiye’yi mahkum etmiştir. AİHM’ye göre, bir kişinin gözaltına alındığının veya tutuklandığının yetkililerce kabul edilmemesi Sözleşme’nin 5. maddedeki güvencelerin ağır bir ihlalini teşkil eder. Bu madde, yetkililere gözaltına alınan kişilerin kaybolma riskine karşı etkin tedbirler alma ve bir kişinin gözaltına alındıktan sonra kaybolduğuna ilişkin bir şikayet halinde de, derhal etkin bir soruşturma yapma yükümlülüğü yüklemektedir. Yakalanan kişinin gecikmeksizin hakim önüne çıkarılmasını emreden Sözleşme’nin 5. md. 3. fıkrasının Türkiye tarafından ihlali nedeniyle AİHM, bir çok kararında Türkiye aleyhine tazminata hükmetmiştir. Mahkeme’ye göre gecikmezlik, her olayın kendine mahsus koşulları dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Ancak bu şartlar, hiçbir zaman güvence altına alınan hakkın özünü zedeleyecek şekilde anlaşılamaz. Bu çalışmada AİHM kararları ile Türk hukukundaki düzenlemeler karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve sonuç olarak, yapılan olumlu kanuni düzenlemelere rağmen, AİHM kararlarındaki ölçütleri karşılamakta hala eksikliklerin olduğu görülmüştü
Keywords :