TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİ VE AŞISINA YÖNELİK TUTUM VE DAVRANIŞLARIN BAZI DEĞİŞKENLER İLE İNCELENMESİ

Authors : Nihal ALOĞLU, Mehtap SÖNMEZ

Pages : 520-535

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Araştırma Covid-19 pandemisinin bireyler üzerindeki etkisi ve bireylerin Covid-19 aşısına yönelik tutumlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı özelliktedir. Araştırmanın örneklemini 18 yaş üzeri kadın ve erkekler oluşturmaktadır. Araştırmada tüm evrene ulaşılması mümkün olmayacağından seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya 1708 gönüllü dahil edilmiştir. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından literatür taraması yapılarak hazırlanan ve Covid-19 Pandemisi ve aşısına yönelik sorularının da yer aldığı sosyo-demografik bilgilerin yer aldığı online anket formu insert ignore into journalissuearticles values(Google form); aracılığı ile toplanmıştır. Anket sosyal paylaşım siteleri insert ignore into journalissuearticles values(facebook, whatsApp, instagram, twitter); ve mobil gruplar insert ignore into journalissuearticles values(WhatsApp, instagram, telegram); aracılığı ile katılımcılara ulaştırılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %58,8 kadın, %51,7’si 18-23 yaş aralığında, %77’nin üniversite seviyesinde eğitime sahip olduğu, %49,6’sının öğrenci, %26,8’nın devlet memuru olduğu, %25,9’un tam zamanlı çalıştığı, %51,8’nin sıklıkla, sosyal medya kullandığını; Pandemi sürecinde interneti en çok kullanma nedenlerinin %32,2’sinin öğrenci olduklarından, %14’nün işi için kullandığını; %89,3’ünün pandemi süresince yaşam tarzınızın değiştiğini; %76,3’nün bu değişimin olumsuz yönde olduğunu katılımcıların %63,4’nün kendilerinde ya da akrabalarında Covid-19 hastalığı geçirdiğini, %62,3’nün çevresindekilerin Covid-19 tedavisi aldığı %42,8’inin akraba ya da yakın çevresinde covıd-19 nedeniyle ölen olduğunu, %43,2’nin aşı yaptırmak istemediği, aşı olmak zorunluluğu olursa %47’sinin yerli aşıyı beklemek istediğini, %24,7’sinin Almanya mekezli BioNTec aşısını tercih ettikleri tespiti yapılmıştır. Katılımcıların %22,7’si aşıları güvenli bulmazken, %14,1’i aşıların yabancı ülkelerde üretiliyor olmasından güvenmediği, %40,6’sı aşılar faydalı olduğunu ve olmak istediğini belirtmiştir. Katılımcıların çoğunun pandemi sürecinde korku ve endişe yaşadıkları, virüse karşı maske-mesafe ve temizlik, kalabalık yerlerde bulunmama vs. gibi kurallara dikkat ettikleri tespit edilmiştir. Sonuç: Katılımcıların Covid-19 Pandemisinin yarattığı psikolojik ve sosyolojik travma etkisinde kaldıkları, hastalığı ve ölümü yakınlarında hissetmelerine rağmen Covid-19 aşına uzak durdukları, aşıları gereksiz ve güvensiz olarak nitelendirdikleri, yerli aşıyı beklemek istedikleri sonucuna varılmıştır. Bu nedenlerden dolayı toplum bilicinin oluşturulması amacıyla multidsipliner anlayışla kurumlar arası iş birliğine gidilerek sosyolojik temellere dayanan sağlık eğitimi planlamaları yapılması önerilmektedir.
Keywords : Covıd 19, pandemi aşı, tutum, algı, davranış