Klasik Azerbaycan Edebiyatında Yusuf’un Hikâyesi: Dinî ve Edebî Paralellikler

Authors : Ülker MEMMEDOVA

Pages : 377-395

Doi:10.47994/usbad.1315550

View : 38 | Download : 39

Publication Date : 2023-08-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Dinî hikâyeler, Orta Çağ Doğu edebiyatında yaygın mevzulardandır. Klasik Azerbaycan edebiyatına bakıldığında özel ilgi uyandıran konulardan biri de Yakup Peygamber’in oğlu Yusuf’un hikâyesidir. Makalede Yusuf’un hikâyesi kutsal kitaplara ve edebi örneklere dayanarak mukayese edilmiştir. Burada Yusuf’un nitelikleriyle diğer kardeşlerden farklı olması, bu yüzden kardeşlerinde kıskançlık uyandırması, haset sebebinden onun kuyuya atılması ve tüccarlara köle olarak satılması, Yusuf’un sahibinin ilgisini kazanması ve sahibinin karısının kötü davranışı, Yusuf’un hapse atılması, onun rüya tabiri yeteneği ve hükümdarın rüyasını doğru tabir ettiği için hapisden çıkması, sarayda yüksek mevki kazanması, evlat acısı yüzünden Yakup’un gözlerinin kör olması gibi konular işlenmiştir. Makalede bu konu kutsal kitaplar ve edebi örneklerle paralel olarak incelenmiştir. Yusuf’un hikâyesi, Tevrat ve Kur’an-ı Kerim’den örnekler ve klasik Azerbaycan edebiyatının önde gelen temsilcileri olan Katran Tebrizi’nin insert ignore into journalissuearticles values(1012-1091);, Aynalkudat Miyaneci’nin insert ignore into journalissuearticles values(1099-1131);, Nizami Gencevi’nin insert ignore into journalissuearticles values(1141-1209);, Hakani Şirvani’nin insert ignore into journalissuearticles values(1126-1199);, Evhedi Maragai’nin insert ignore into journalissuearticles values(1274-1338); ve İmadeddin Nesimi’nin insert ignore into journalissuearticles values(1369-1417); eserleriyle karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmada amaç, Orta Çağ Azerbaycan edebiyatında Yusuf Peygamber’in hayat hikâyesi üzerinden dinî ve edebî bir paralellik kurmaktır.
Keywords : Yusufun hikâyesi, dinî kıssalar, Azerbaycan edebiyatı, Kuran ı Kerim, Tevrat