Demografik Geçiş ve Demografik Bölünmenin Kalkınma Üzerine Etkisi: Avrasya Ülkeleri Üzerine Bir Panel Veri Analizi

Authors : Sümeyye Şeyma Erdik, Mehmet Temurlenk

Pages : 442-460

Doi:10.47994/usbad.1548573

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Demografik yapı, bir ülkenin kalkınma düzeyini belirleyen en önemli faktörlerden biridir. Nüfusun büyüklüğü, yaşı, cinsiyeti gibi demografik özellikler bir ülkenin üretim kapasitesini, tüketim alışkanlıklarını ve işgücü kaynaklarını belirleyerek ülkelerin kalkınma sürecini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle demografi ve kalkınma arasındaki ilişki uzun yıllardır araştırılmaktadır. Tüm bunlardan hareketle bu çalışmanın amacı; Türkiye, Rusya ve 12 Avrasya ülkesinde demografik değişkenlerin, ekonomik kalkınma üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmada, 14 ülkeye ait 1995-2021 arası dönemi kapsayan panel veri kullanılmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre, gayri safi sermaye oluşumu ve dışa açıklık değişkenlerinin kişi başına GSYH üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu ancak toplam nüfusun ise olumsuz bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Demografik geçiş değişkenlerinden biri olan doğurganlık oranlarının kişi başına GSYH üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu görülürken, ölüm oranlarının ise bir etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. Demografik bölünme değişkenlerinden çalışma çağındaki nüfus ve yaşlı bağımlılık oranları da kişi başına GSYH’yi olumlu yönde etkilemektedir.
Keywords : Demografik Geçiş, Demografik Bölünme, Ekonomik Kalkınma, Panel Veri Analizi, Sabit Etkiler