KLASİK SOSYAL KURAM VE DİN: KARL MARX VE EMİLE DURKHEIM’İN DİN YAKLAŞIMLARI

Authors : İbrahim YENEN

Pages : 745-758

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2022-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalenin amacı, klasik sosyal kuramın öncü kurucularından Karl Marx ve Emile Durkheim’in toplumsal bir olgu olarak din hakkındaki yaklaşımlarını değerlendirmektir. Dinin sosyal kuramın konusu olması, modern dünyada dinin doğası ve rolünün ne olacağı sorusuna cevap aranması sebebiyledir. Bu amaçla Karl Marx’ın farklı makale ve kitaplarında yer alan yazıları ile Emile Durkheim’in din hakkında kaleme aldığı temel eseri incelenmiştir. Çalışmanın ilk bulgusu her iki sosyal kuramcının sosyal bilim yaklaşımlarının farklı olmasına rağmen din hakkındaki yaklaşımlarının nicel anlamda benzer olduğudur. Çünkü Marx ve Durkheim açısından din, sosyal bir gerçeklik olarak birincil bir olgu değildir. Marx için din, ekonomi politiğin koşullarına bağlı olarak şekillendiği için Durkheim için de ahlakın önemli bir bileşeni olduğu değerlendirilmeye alınmıştır. Marx açısından dinin temel anlam ve işlevi, gerçekliği tersine çevirerek gösterilmesini sağlayan bir ideoloji olarak ortaya çıkmaktadır. Durkheim açısından ise din, sıradan nesne ve sembollerin toplum tarafından kutsallaştırılması ve bu kutsalın etrafında sosyal bütünlüğün sağlanması işlevini yerine getirmektedir.
Keywords : Sosyal Kuram, Din, Karl Marx, Emile Durhkeim, İdeoloji, Kutsal