XIX. YÜZYILIN ORTALARINDA ÇERKEŞ KAZASININ EKONOMİK DURUMU

Authors : Ahmet YURTSEVEN

Pages : 64-87

Doi:10.20860/ijoses.27560

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2014-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :XIX. yüzyıl Osmanlı Devleti’nin siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda önemli değişiklikler yapmaya çalıştığı bir dönemdir. Söz konusu dönemde ekonomik alanda yapılan yeniliklerden en önemlisi vergi sisteminde yapılan düzenlemedir. Bu çalışmada, XIX. yüzyılda Çankırı sancağına bağlı önemli kaza merkezlerinden biri olan Çerkeş’in 1261 tarihindeki ekonomik durumu ortaya konulmaktadır. XIX. yüzyıl ortalarında Çerkeş kazasının ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Gerek kazanın merkezinde ve gerekse kazanın köy yerleşim yerlerinde halk zirai faaliyet yaparak hayatını sürdürmektedir. Ancak zirai faaliyet yanında daha ziyade günlük hayatta hayvani gıda ve diğer bazı ihtiyaçlarını karşılamak gayesiyle iklim ve arazi şartlarını dikkate alarak büyükbaş ve küçükbaş hayvan da beslemektedir. Yürütülen tüm ekonomik faaliyetler neticesinde Çerkeş kazasında 1261/1845 yılında elde edilen toplam 469953 kuruş temettüat gelirinden 181.171 kuruş vergi tahakkuk ettirilmiştir. Tanzimat dönemine damgasını vuran en önemli konulardan birisi Temettüat tahrir çalışmalarıdır. Temettüat tahrir çalışması uygulamalarının yapıldığı sancak merkezlerinden birisi Çankırı sancağıdır. Bu çalışmada Çankırı’nın Çerkeş ilçesinde düzenlenen Temettüat tahrir uygulaması ekonomik yönden incelenecektir.
Keywords : Çerkeş Temettüat, Temettüat uygulaması, Osmanlıda ihtisap